روابط عمومی بنیاد پیشگیری از آسیب های اجتماعی: اعتیاد به مواد مخدر تاثیرات مخربی بر جامعه دارد که می‌توان به افزایش جرم و جنایت و کاهش بهره‌وری نیروی کار، افزایش هزینه‌های بهداشتی و درمانی، و تخریب ساختار خانواده‌ها اشاره کرد. اعتیاد نه تنها فرد معتاد را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه خانواده و جامعه او را نیز درگیر می‌کند. عوامل متعددی می‌توانند در گرایش افراد به سمت اعتیاد نقش داشته باشند. این عوامل شامل مشکلات روانی مانند افسردگی و اضطراب، فشارهای اجتماعی و اقتصادی، دسترسی آسان به مواد مخدر، و نبود حمایت‌های اجتماعی و خانوادگی است. آموزش و آگاهی‌بخشی به مردم، به ویژه جوانان، در مورد خطرات و عواقب مصرف مواد مخدر بسیار مهم است.

مصطفی راستینه مدیرعامل بنیاد پیشگیری از آسیب های اجتماعی:

با توجه به مشاهدات و آمارها نقش خانواده در اعتیاد بیش از آن چیزی است که فرد تصور می‌کند یعنی خانواده خط مقدم اعتیاد..
به جهت آسیب‌های جانبی که اعتیاد به جامعه و خانواده وارد می‌کند همه نهادها موظفند که برای پیشگیری و درمان بیماری اعتیاد اقدام کنند. اما مهمترین بخش پیشگیری از اعتیاد ، برعهده خانواده است چرا که بسیاری از موارد گرایش افراد به سمت اعتیاد به دلیل مشکلات خانوادگی و نداشتن روابط سالم با اعضای خانواده صورت میپذیرد. این روابط و همین طور جو عاطفی بر خانه نقش موثری در معتاد شدن یا نشدن افراد دارد.
یکی از مشکلات اساسی جامعه ما اعتیاد و گرایش نوجوانان به مصرف مخدر می‌باشد. افزایش روز افزون مصرف مواد اعتیادآور در بین نوجوانان نشان می‌دهد که رویکردهای سنتی و پیشگیری قضایی و پیشگیری وضعی حال حاضر از کارایی لازم برخوردار نبوده اند، یافته‌های نوین علوم جرم شناسی، جامعه شناسی، روانشناسی و … در زمینه علل گرایش افراد به آسیب‌های اجتماعی و بزهکاری از جمله اعتیاد، ضرورت تلاش برای پیشگیری زودرس و رشد مدار را در این خصوص ثابت کرده است.
خانواده به عنوان کانونی که شخصیت نخستین کودک را شکل می‌دهد نقش بسیار مهمی را در پیشگیری و یا گرایش به سوی ناهنجاری‌های اجتماعی دارد.
خانواده باید آگاهی خویش را به رفتارهای افراطی اعضایشان و برطرف کردن آن بالا ببرند. یعنی می‌بایست مهارت‌های زندگی را فرا بگیرند، باید به یاد داشته باشیم با هر مدرک تحصیلی در هر سطحی که هستید چنانچه مهارتهای ده گانه زندگی را آموزش ندیده باشیم و بدان عمل نکرده باشید فردی هستید که هنر و سواد چگونه زیستن را ندارید و هرگز به آرامش نخواهید رسید، حال هرقدر که در آسایش باشید.
آموزش مهارت‌های زندگی، راهکاری برای پیشگیری از اعتیاد افراد است. به غیر از اختلالات بالینی برای جلوگیری از عوامل دیگری که زمینه اعتیاد افراد را فراهم می‌کنند تنها نیاز به آموزش مهارت‌های زندگی است. افراد با آموزش توانایی نه گفتن به دوستان، می‌توانند در شرایط پر خطر از خود دفاع کنند.
باید گفت : فقر، رفاه بیش از حد، بی‌سوادی یا کم سوادی والدین، اختلافات سنی بیش از حد،جابجایی فرهنگها ،اختلاف نسلها و غیره از دیگر عوامل گرایش نوجوانان و جوانان به استفاده از مواد مخدر است .مدرسین و فعالان این حوزه در بنیاد با تمام توان سعی دارند با هدف کمک به بالا رفتن سطح آموزش های لازم در این حوزه ویژه خانواده و جوانان عزیز و با کمک دستگاههای متولی نظیر آموزش و پرورش گامهای مهمی را در این حوزه بردارد.

سخنران دوم این نشست خانم ساینا حدادگر مدرس دانشگاه و درمانگر اعتیاد با خوشامدگویی به حضار در نشست، در ابتدای صحبتهای خود ، انحراف در درمان اعتیاد را از آنجایی دانستند که به جای روان درمانی در اعتیاد به دارو درمانی روی آوردیم. دارو فقط می تواند جسم را درمان کند اما روان آدمی هنوز آسیب پذیر است. انواع داروهای کارخانه ای و دست سازی که در بازار موجود است یک شمشیر دولبه است. به جای اینکه در مراکز مجاز درمان موجود باشد در بازار موجود است. هم میتواند به عنوان درمان هم جایگزینی برای ادامه اعتیاد و سوءمصرف استفاده شود. برای همین لازم است که در سیاست گذاری ها تغییر و تجدیدنظر صورت بگیرد.
لازم است که در حوزه آسیب های اجتماعی خیلی رسا و شفاف صحبت کنیم. سانسور در این حوزه پیشرفتی را به دنبال نخواهد داشت.
ایشان در ادامه به تاثیر اعتیاد در خانواده اشاره کردند و گفتند: وقتی که پدر درگیر اعتیاد می شود. دیگر نمی تواند به خوبی نقش خود را ایفا کند. رابطه اش با همسر و فرزند خود بهم میریزد. از کار بیکار می شود. درگیر فقر می شوند و منجر به طلاق و آسیب های دیگر می شود. و این به شدت نگران کننده است. به جز آسیبی که به خانواده ایجاد می شود؛ فضاهای دیگری که معتادین در آن حضور دارند. نزاع های خیابانی/ سرقت و کلاهبرداری است. به گفته ستاد مبارزه با مواد مخدر رنج سنی معتادین به زیر ده سال رسیده است. و این فاجعه است. 70 درصد جرائم کشور مستقیم و غیر مستقیم به مواد مخدر ارتباط دارد. و این یعنی 70 درصد زندانی ها در کشور مربوط به این جرائم هستند. و هزینه های اقتصادی زیادی را به دستگاه های مختلف امنیتی، قضایی و سرانه بودجه کشور تحمیل می کند.
خانم حدادگر آماری از کشورهایی که در حوزه پیشگیری از اعتیاد فعال و موفق هستند بیان کردند از جمله کشور پرتغال، ایسلند، هلند، سوئیس و با توجه به روش ها و راهکارها در این کشورها و مقایسه با ایران؛ پیشنهاد آموزش از مقاطع تحصیلی در مدارس را بیان کردند. آموزش در درجه اول به معلمین، مدیران و مسئولین مدرسه که متوجه عمق فاجعه اعتیاد شوند وقتی اعتیاد به گفته سازمان مبارزه با مواد مخدر سن اعتیاد را به زیر ده سال گزارش کرده. و در ادامه در دانشگاه ها نیز به همین شکل است با توجه وفور استفاده گل و الکل در دانشگاه ها و دستکاری ژنتیکی و ساختاری این مواد در ایران نیاز به آگاه سازی دانشجویان در رابطه با این موارد را جزو اهم و ضروریات دانست و در ادامه به ضعف صدا و سیما در این حیطه اشاره کرد.
ایشان مدل های ترک و درمان اعتیاد رایج در ایران را بسیار اسف بار خواند و بیان داشتند که شیوه هایی همچون کمپ، متادون و در کنار این ها نبود پرسنل آموزش دیده در مراکز ترک اعتیاد، به روز نبودن پزشکان در این حوزه، نبود روانکاو و روانپزشک برای آسیب دیدگان و معتادین، وجود موازی کاری سازمان ها و نهاد های مرتبط با مقوله اعتیاد را پاشنه آشیل این حوزه بر شمردند. و در پایان یادآور شدند اعتیاد یک مشکل فردی نیست. بلکه یک پدیده اجتماعی است و همه ما به انواع مختلف درگیرش هستیم؛ مسئول هستیم و سهم داریم.

خانم زینب غدیری مدرس دانشگاه و عضو شورای راهبردی بنیاد به عنوان دیگر سخنران نشست ،آماری از هزینه های اقتصادی مواد مخدر را برشمردند و گفتند:چیزی در حدود 562میلیارد تومان در روز و در سال 1402 چیزی نزدیک به 205 هزار میلیارد تومان در ایران صرف خرید مواد مخدر می شود. در حوزه پیشگیری آمار علمی نشان می دهد هر یک دلار در حوزه پیشگیری بیش از 10 دلار صرفه جویی در حوزه درمان در پی دارد. اگر گفته می شود که دسترسی به مواد مخدر در ایران به زیر 5 دقیقه رسیده است. این هزینه ها در ایران چه مقدار است؟ و در کجا صرف می شود؟ اعتیاد بر اساس آماری که از خود مردم گرفته شده اولین آسیب اجتماعی در ایران است؛ پیشگیری از کودکی شروع می شود؛ وقتی کودکی حس طرد شدگی را در یک رابطه با یک دوست یا والدین خود تجربه می کند سرآغازی است برای تروما ها.
یا رو به پرخاشگری می آورد یا خود را سرزنش و سرکوب می کند. این چیزی است که آموزشی برای آن وجود ندارد. دانش آموزان و دانشجویان بسیار درگیر آن می شوند. از عوامل پیش آورنده آن می توان به سطح توقع و انتظاری که فرد از خود دارد. قوانین بسیاری که در تضاد با قوانین دیگر است. مشخصا هرجا که قانون زیاد شد روابط انسانی کم می شود. این خود عامل مهمی است. عامل دیگر مسئولینی است که تمایلی به حل مسائل مردم ندارند. و حاضر نیستند با ارگان های دیگر همدلی ایجاد کنند. و شاید بنیاد پیشگیری از آسیب های اجتماعی بتواند این همدلی را در بین سمن ها ایجاد کند. مردم و حتی خود آسیب دیدگان و معتادین درمان شده بیشترین درصد کمک و همیاری را با افراد معتاد دارند. اعتیاد تنها حوزه آسیب اجتماعی نیست اما اولین و مهم ترین آن است. زمانی که رسانه در کنار ما مردم باشد می توانیم از مسئولین مطالبه گری کنیم. مردم از مسئولین گله مند هستند.
انگیزه ها ارزش مند هستند و خانواده و رفاه اقتصادی و… میتواند انگیزه ها را در فرد معتاد افزایش دهد یا اساسا از رفتن به سمت اعتیاد پیشگیری کند.
مدعوین دیگر نیز هرکدام به بیان نظرات خود پرداختند و از اظهار علاقه و پایداری در این عرصه سخن گفتند.
از توانایی ها و ایجاد بسترهایی برای همکاری ها زیر نظر بنیاد پیشگیری از آسیب های اجتماعی صحبت کردند و در پایان خانم غدیری همه حاضرین را به مشارکت در جلساتی که در نوبت های بعدی تشکیل میشود دعوت کرده و اظهار امیدواری کردند که همگی بتوانند با همکاری بنیاد پیشگیری از آسیب های اجتماعی گام های بلندتری در این زمینه بردارند.