معمولا بعد از یک روز کاری سخت احساس خستگی تمام بدن را می گیرد. خیلی از افراد برای رفع خستگی به حمام می روند و برخی دیگر خواب را ترجیح می دهند اما در این بین افرادی هم ماساژ می گیرند تا از این طریق خستگی شان را برطرف کنند.
در بیشتر نقاط دنیا، افرادی هستند که با روش های مختلف این کار را انجام می دهند، به‌خصوص در کشور هایی مثل تایلند یا هند که این کار بسیار رواج دارد. با دکتر عباس راثی، متخصص پوست و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره مزایا و معایب ماساژ گفت وگو کرده ایم.
ماساژ چیست؟
ماساژ، دستکاری سیستماتیک بافت نرم با هدف عادی سازی آن ها است. ماساژ در واقع ناشی از احساس انسان به لمس شدن است؛ در ابتدایی‌ترین شکل خود می توان به در آغوش گرفتن و یا دست دادن با یکدیگر اشاره کرد. در بیانی دیگر، ماساژ کامل‌ترین شکل ارتباط حسی از طریق لمس کردن است.
این کار معمولا به شکلی حرفه ای توسط ماساژور ها انجام می شود. آن ها از انواع روش های فیزیکی استفاده می کنند، از جمله فشار ثابت یا حرکتی. درمان گران عمدتا از دستان خود استفاده می کنند، اما ممکن است ساعد، آرنج یا پای خود را نیز وارد کار کنند.
آن ها تکنیک های ویژه ای را روی بدن فرد اعمال می کنند و از حس لامسه خود برای تعیین مقدار مناسب فشار و کشف مناطق پرتنش و سایر مشکلات مفصلی استفاده می کنند. لمس کردن پوست همچنین احساس مراقبت را به ارمغان می آورد که جزء مهمی در رابطه با موضوعی به نام شفا است.
ماساژ چقدر میتواند در رفع خستگی موثر باشد؟
وجود استرس ها و هیجان های ناشی از زندگی روزمره، باعث می شود عضلات خسته و سفت شوند و قرار گرفتن در محلی ساکت و آرام و ماساژگرفتن باعث ایجاد آرامش می شود. همچنین چنانچه درد و ناراحتی فرد با حرکات ماساژ برطرف شود، از نظر روانی تاثیر بسیار مهمی به جای می گذارد.
آیا ماساژ میتواند در بهبود بیماریها نیز تاثیر بگذارد؟
بله، بررسیها نشان میدهد ماساژدرمانی در رفع بسیاری از دردها تاثیر دارد؛ از جمله کمردرد و سردرد. ماساژ دادن، مغز را به تولید آندورفین تحریك میكند و اعتماد به‌نفس بیماران را با تشویق آنها برای مقابله موثر با درد افزایش میدهد.
این کار از چه زمانی در دنیا باب شده است؟
ماساژ در گذشته بین ایرانیها، یونانیها، چینیها و ژاپنیها بسیار مرسوم بوده است. از دانشمندان و اطبای قدیمی که از تکنیک‌های ماساژ استفاده میکردند، میتوان به بقراط و ابوعلیسینا اشاره کرد. امروزه نیز از ماساژ با اهداف مختلف و به شکل وسیع و گسترده‌ای استفاده میکنند و به‌ویژه در درمان دردهای عضلانی و مفصلی جایگاه ویژه‌ای نسبت به سایر روش‌های درمانی دارد و همچنین در توانبخشی و بازتوانی بیماریهای مختلف به شکل خاصی به کار میرود.
آیا انجام این کار میتواند باعث بروز مشکل شود؟
بله، ماساژ گرفتن همان‌قدر که خوب است، ممکن است عوارضی هم داشته باشد؛ مثلا امکان انتقال برخی بیماریهای عفونی، زگیل‌ها و تبخال‌ها از این طریق وجود دارد. به همین علت توصیه میکنم فردی که می خواهد ماساژ بگیرد، حتما با خود ملحفه و وسایل شخصی داشته باشد تا انتقال بیماری به حداقل برسد. افرادی که سابقه بیماری های پوستی مثل قارچ، تبخال یا حتی بیماریهای انگلی دارند بهتر است از گرفتن ماساژ صرف نظر کنند چراکه این کار در بهبود حالشان هیچ تاثیری ندارد و با این کار ناقل بیماریشان به دیگران هم می شوند.
آیا ماساژ درمانی در جوان کردن پوست موثر است؟
اگر فردی هیچ بیماری پوستی در صورت خود نداشته باشد، ماساژدرمانی با بهبود جریان خون و جریان لنف و مهم‌تر از آن با ایجاد آرامش در عضلات صورت و روان فرد، میتواند به‌عنوان یک اقدام مکمل در کنار توصیه‌های پزشکان متخصص، کارایی داشته باشد ولی نباید انتظار معجزه از آن داشته باشید.
آیا هر فردی می تواند این کار را انجام دهد؟
نه! چون این کار قواعد و اصول خودش را دارد. البته ماساژ معمولی صورت یا سایر اعضای بدن در منزل قابل‌انجام است، ولی اگر دنبال یک ماساژ اصولی و موثر هستید، بهتر است این کار توسط افراد ماهر و مجرب انجام شود.
توصیه تان به افرادی که ماساژ می دهند چیست؟
دست‌هایشان را در آب ولرم بگذارند و از کرم‌های مرطوب‌کننده استفاده کنند. اگر از دستکش استفاده کنند، پوست دستشان کمتر آسیب خواهد دید.
چرا بعضی ها پس از گرفتن ماساژ احساس درد دارند؟
آنهایی که از ماساژهای مختلف استفاده میکنند، هدفشان هرچه باشد مسلما ایجاد درد و ناراحتی نیست. در حالی که خیلی وقت‌ها چنین اتفاقی میافتد و به دلیل ماساژ نادرست و غیرعلمی یا ارائه ماساژ برای افرادی که نباید از این خدمات استفاده کنند، افراد دچار دردهای عضلانی یا مشکلات دیگری میشوند. اگر فردی که ماساژ میدهد، نسبت به عضلات و ساختار بدن آگاهی نداشته باشد، ممکن است باعث درد و ناراحتی او شود.
این موضوع به‌خصوص برای کسانی که در دوران سالمندی هستند و ممکن است دچار پوکی استخوان یا ضعف عضلات باشند، باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد. چون برای این گروه حتما باید با توجه به توان عضلانی، اسکلتی فرد، شدت و فشار ماساژ تعیین شود.
