به نقل از روزنامه سپید نگاهی به آمارهای پزشکی قانونی نشان میدهد که میزان نزاع در بیشتر شهرهای کشور در حال افزایش است این آمار وقتی درخور توجه است که بدانیم نزاع در بین زنان نیز در حال افزایش و بخش زیادی از مراجعان به پزشکی قانونی را آنها تشکیل میدهد.
بر اساس گزارشهای پزشکی قانونی در کشور در سه ماه نخست امسال 156 هزار و 593 نفر به دلیل نزاع به مراکز پزشکی قانونی مراجعه کردهاند که در این میان 105 هزار و 646 نفر از آنان مرد و 50 هزار و 947 نفر نیز زن بودهاند.این در حالی است که در سال گذشته 586 هزار و 283 مصدوم ناشی از نزاع (نزاعهای خیابانی و خانگی) به مراکز پزشکی قانونی سراسر کشور مراجعه کردند. از این تعداد مراجعهکننده، 391 هزار و 625 نفر مرد و 194 هزار و 658 نفر زن بودند.
به گفته برخی از مقامات پزشکی قانونی مصدومیتهای ناشی از نزاع 30 درصد کل معاینات بالینی پزشکی قانونی کشور را شامل میشود، شکستگی بینی، آسیب دندان، فک و صورت، آسیب دیدن اندامها و در کنار این موارد، آسیبهای روحی و روانی قابل توجه از بیشترین صدماتی است که افراد در نزاعها دچار آن میشوند.
تا اردیبهشت امسال استانهای تهران با 96 هزار و 496، خراسان رضوی با 51 هزار و 635 و اصفهان با 41 هزار و 64 نفر بیشترین و استانهای ایلام با سه هزار و 490 نفر، بوشهر با سه هزار و 641 و خراسان جنوبی با چهار هزار و 164 نفر کمترین آمار ارجاعات نزاع را داشتهاند. از سوی دیگر بیشترین نرخ نزاع بر اساس تعداد بر حسب جمعیت استان مربوط به استانهای اردبیل، آذربایجان شرقی، همدان و زنجان بوده و کمترین نرخ نیز مربوط به استانهای سیستان و بلوچستان، هرمزگان، بوشهر و خوزستان است.
افزایش نزاع در تهران
روز گذشته مهدی فروزش، مدیرکل پزشکی قانونی استان تهران از افزایش میزان نزاع در تهران خبر داد و گفت: «درسه ماه اول سالجاری بیست وشش هزار و125نفر به دلیل آسیبهای ناشی ازنزاع به مراکز پزشکی قانونی استان تهران مراجعه کردهاند که این تعداد در مقایسه با مدت مشابه سال 1400 که تعداد مراجعین به دلیل نزاع به مراکز پزشکی قانونی بیست وچهار هزارو 328نفر اعلام شده بود7درصد افزایش یافته است.» وی گفت: «از کل مراجعین به دلیل آسیب های ناشی از نزاع درسه ماهه اول سالجاری ،شانزده هزار و511نفر مرد ونه هزار و 614نفر زن بودهاند.»
تابستانهای خشن
همچنین در گزارشی دیگر از پزشکی قانونی آمده است که تابستانها بیشترین آمار نزاع را دارد به عنوان نمونه ماههای خرداد و شهریور سال گذشته به ترتیب با 60 هزار و 175 نفر و ۶۰ هزار و چهار نفر پر ارجاع ترین ماههای سال بوده است. برخی از کارشناسان پزشکی قانونی این افزایش نزاع در تابستان را ناشی از گرمای هوا میدانند. بر اساس بررسیهای پزشکی قانونی نشان میدهد عوامل متعددی از جمله گرمای هوا، افزایش ترددهای خیابانی و استرسهای ناشی از هوای گرم زمینهساز نزاع هستند.
طبق این بررسی، گرما تنها عامل تشدیدکننده نزاع نیست و استرسهای دیگری هم در برخوردهای خشن اجتماعی موثر هستند از جمله این موارد میتوان به مسائل سادهای چون ترافیک و مشکلات مربوط به پارک خودرو به خصوص در کلانشهرها تا مشکلات بزرگتری همچون مسائل اقتصادی، گرایش جوانان به مواد روانگردان، نبود برنامهریزی مناسب برای اوقات فراغت، الگوبرداریهای نادرست از برخی شخصیتهای خشن در برنامههای ماهوارهای و اینترنت، کمبود امکانات تفریحی برای جوانان، گران بودن این امکانات و عوامل دیگر اشاره کرد.
دلایل افزایش نزاع در جامعه
این افزایش میزان نزاع در حالی است که تنها نزاعهای منجر به ضرب و جرح که به پزشکی قانونی ارجاع شده در آمارها لحاظ شده است و شاید هزاران نزاع روزانه یا نزاعهای خانوادگی وجود داشته باشند که هیچگاه به مراکز قانونی و مراجع قضایی ارجاع نشوند اما افزایش آنها در جامعه مسلم است.
مهدی بیاتی، روانشناس در گفتوگو با سپید، در مورد دلایل افزایش نزاع در جامعه اظهار کرد: «این موضوع تنها یک دلیل ندارد، بلکه همزمان ریشههای اقتصادی، سیاسی، روانی و اجتماعی دارد. متاسفانه وقتی حال جامعه خوب نباشد، آستانه تحمل جامعه و به تبع آن افراد پایین میآید که این موضوع منجر به افزایش نزاع میشود.»
وی افزود: «شرایط روحی و روانی جامعه به دلیل نابسامانیها و اتفاقات بدون برنامهریزی قبلی ممکن است به هم بریزد و اصطلاحا افراد کم بیاورند. افراد وقتی برای رسیدن به یک هدف یکسری برنامهریزی دارد که همزمان موانعی که هیچ گونه کنترلی از سوی آنان ندارد بر سر راه رسیدن به این هدف سبز میشوند. در چنین شرایطی که افراد قدرت کنترل و برداشتن این موانع بر سر راه خود را ندارند آستانه تحمل آنها کاهش پیدا میکند و در کوچکترین مسائل روزانه ممکن است موجب ابراز خشم، فحاشی و نزاع از سوی آنها شود.»
رئیس سابق مرکز روانشناسی و مشاوره جهاد دانشگاهی در ادامه با بیان اینکه جامعه از حوزه گفتوگو محوری عبور کرده است، گفت: «از سوی دیگر وقتی موضوعات مختلف از طریق عقلانی تغییر پیدا نمیکند، هر فردی را دچار بحران میکند. همچنین مدیریت روحی و روانی اجتماع نیز دارای برنامه نیست. این موضوع در هر کشوری وجود داشته باشد میزان افزایش نزاع بسیار بیشتر از ایران خواهد بود و الان هم باید خوشحال باشیم که هنوز میزان نزاع در کشور چندان بالا نیست.»
وی همچنین با اشاره به برخی تعبیرها که جامعه ایران را خشن میدانند،گفت: «چنین تعبیری درست نیست، ما جامعه خشنی نداریم بلکه برنامهریزیهای اجتماعی خشنی داریم و به اصطلاح سربه سر اعضای جامعه میگذاریم که از نظر من این موضوع یا عمدی است یا اینکه به تبعات روانی و اجتماعی این برنامهریزیها از روی ناآگاهی توجهی نمیشود.»
بیاتی بیان کرد: «میزان خودکشی در حال افزایش است دلیل این موضوع عدم توانایی مقابله با مشکلات است. از سوی دیگر وقتی فرد عصبانی میشود که احساس عدم فهمیده شدن در او به وجود آید. عمده جامعه ما از آکادمیک و متخصص گرفته تا افراد معمولی به مرحله نفهمیده شدن رسیدهاند، در این شرایط افراد احساس پوچی، بیارزشی و .. کرده و در برخی شرایط شروع به ابراز خشم علیه خود یا دیگران میکنند.» وی تاکید کرد: «بحران اجتماعی اولین بحرانی است که اگر به وجود بیاید موجب افزایش بیشتر نزاع خواهد شد. متاسفانه در حال حاضر نزاع به سنین نوجوان و کودک نیز رسیده است.»