روابط عمومی بنیاد پیشگیری از آسیب های اجتماعی به نقل از ایرنا، میلاد زارعی روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه در دوران بحرانهای نظامی، جبهه واقعی تنها در میدان نبرد شکل نمیگیرد، افزود: بخشی از جنگ، خاموش اما سهمگین، در میدان رسانهها و شبکههای اجتماعی اتفاق می افتد.
وی با تاکید بر اینکه همزمان با وقوع حملات نظامی، جامعه با موجی از اخبار ضد و نقیض، شایعهسازی و خبرهای جعلی مواجه میشود، گفت: اخباری جعلی نه تنها امنیت روانی مردم، بلکه انسجام ملی را نیز هدف قرار می دهد.
زارعی خاطرنشان کرد: در چنین شرایطی، بیش از همیشه نیازمند بازنگری در سواد رسانهای عمومی، بازتعریف جایگاه رسانههای مرجع و طراحی زیرساختهای نوین اعتمادسازی مانند پلتفرمهای بلاکچین رسانه ای هستیم.
وی تصریح کرد: در حمله نظامی علاوه بر ابعاد سیاسی و نظامی آن، یک بحران تمام عیار رسانهای ممکن است ایجاد شود و در چنین لحظاتی که مردم با اضطراب و ترس، نیاز به دانستن و حفظ آرامش دارند، نباید به هر بهانهای، ناشر اخبار دروغ باشیم.
وی تاکید کرد: در زمانهای که هر کاربر میتواند به سادگی به فرستنده خبر تبدیل شود، ضرورت دارد که از اظهار نظرهای غیرتخصصی در موضوعاتی که درک یا دانش کافی از آنها نداریم، خودداری کنیم.
مسائل رسانهای در چنین شرایطی را باید به فعالان و مسئولان خبره این حوزه سپرد
زارعی با تصریح اینکه اهمیت مسائل رسانهای و امنیتی در چنین شرایطی آن قدر بالاست که باید آن را به فعالان و مسئولان خبره این حوزه سپرد، افزود: رسانه، یک تخصص است و نمیتوان بدون مهارت، خود را در جایگاه تولید و انتشار خبر معتبر نشاند.
وی تاکید کرد: برای عبور از بحران، لازم است از نقش تماشاگر صرف، به یک کنشگر آگاه، منضبط و مسئول بدل شویم.
این پژوهشگر ارتباطات و رسانهها گفت: ارائه اطلاعات مستند، آرام و بهدور از هیجانات بیپایه، بزرگترین خدمت روابط عمومی به امنیت روانی جامعه است چراکه هر گونه تنشافزایی در بیانیهها، میتواند شعله شایعهسازی را شعلهورتر کند.
وی خاطرنشان کرد: روابط عمومی استاندارد، به معنای یک واحد ارتباطی حرفهای، آموزشدیده، سریع، دقیق و اخلاقمحور است که میتواند در بزنگاههای ملی با تولید محتوا، اطلاعرسانی شفاف، مدیریت بحران افکار عمومی و پاسخگویی محترمانه، کاهش دهنده التهاب اجتماعی باشد.
زارعی با توضیح اینکه سواد رسانهای تنها به معنای فهم محتوا نیست، تصریح کرد: در دل بحران، دانستن منبع محتوا، راستیآزمایی خبر، تشخیص تصویر یا ویدیوی قدیمی از تازه و مهمتر از آن، خودداری از بازنشر اخبار تأییدنشده، نشانه بلوغ رسانهای است.
آسیبپذیری کودکان و نوجوانان
وی گفت: در این میان، یکی از اصلیترین گروههای آسیبپذیر، کودکان و نوجوانان هستند، انتشار بیملاحظه صداهای انفجار، ویدیوهای دلهرهآور یا تیترهای هیجانی، میتواند آسیبهای روانی بلندمدتی در ذهن آنها برجای بگذارد.
وی اعلام کرد: وظیفه ماست که در مواجهه با چنین بحرانهایی، از روان جمعی بهویژه گروههای حساس جامعه محافظت کنیم، آرامش ذهنی، تنها از مسیر اطلاعات شفاف، صادقانه و بدون اغراق میگذرد.
وی با بیان اینکه از سوی دیگر، حضور مردم در محل وقوع حوادث، تصویربرداری، ارسال لوکیشن یا انتشار ویدیو از اطراف مراکز نظامی یا حساس اقدامی پرریسک است ، تاکید کرد: امکان وقوع انفجارهای ثانویه یا حمله مجدد، جان افراد حاضر را مستقیماً تهدید میکند، در شرایط جنگی، دقت تصویری، شکل دیگری از مسئولیت مدنی است.
زارعی با اشاره به اینکه در کنار همه اینها، مسئله فیکنیوز به مثابه یک «بمب روانی» عمل میکند، افزود: در فضایی که مرز میان حقیقت و دروغ گم شده، هر شایعهای میتواند به بحران ملی منجر شود.
انتشار ناآگاهانه یک دروغ، هرگز نشانه آزادی بیان نیست؛ بلکه خیانتی است به آرامش جامعه
زارعی تاکید کرد: در این میان، وظیفه تکتک کاربران این است که پیش از بازنشر، چند ثانیه فکر کرده و منبع را راستی آزمایی کنند، انتشار ناآگاهانه یک دروغ، هرگز نشانه آزادی بیان نیست؛ بلکه خیانتی است به آرامش جامعه.
وی گفت: در عصر جنگهای ترکیبی و چندلایه، سواد رسانهای دیگر یک مهارت فردی نیست، بلکه یکی از ارکان امنیت ملی و انسجام اجتماعی محسوب میشود.