امروزه با توجه به سرعت انتقال اخبار و حوادث ، خبر های تلخ و ناگواری نیز مانند سایر اخبار به سرعت پخش می گردد. اخباری مانند خود کشی افراد که بیشتر در سنین نوجوانی و جوانی به دلایل مختلفی مثل فقر ، ناکامی ، عشق  ، و غیره …به چشم میخورد. و این امر که تبدیل به یک پدیده اجتماعی شده در همه جای جهان انفاق افتاده و ربطی به شهر و یا کشور خاصی نداشته اما میزان آن متفاوت می باشد.

این مسئله همیشه مورد سوال بوده که شخص می تواند به چه اندازه ای رنج و عذاب بکشد ، که بتواند از زندگی خود دست کشیده و جرات خود کشی پیدا کند. این حالت ممکن است در همه سنین و در هر رده ای اعم از ثروتمند و فقیر زن یا مرد اتفاق بیفتد. این افراد به علت عدم مقابله با سختی ها و اتفاقات ناخوشایند خودکشی می کنند که ریشه در عوامل ارثی و ژنتیک ، اختلالات روانی ،مشکلات خانوادگی ، اقتصادی ،اجتماعی و یا سوء مصرف مواد دارند.

نداشتن مهارت سازگاری با محیط

گاهی افرادی که دست به خود کشی می زنند به دلیل نداشتن مهارت سازگاری با محیط و نداشتن علم مها رت های زندگی زمانیکه در شرایط سخت قرار می گیرند اقدام به این کار می نمایند.

اهمیت آموزش

به همین دلیل تربیت فرزندان و مهارت آموزی به آنان یک علم محسوب شده و همه افراد از همان دوره کودکی برای راه یافتن به دوره نوجوانی و جوانی باید مهارت زندگی ، حل مسئله و رویایی با مشکلات را فرا گیرند چون در این دوران همه تغییراتی که در سلول هورمون های مغز اتفاقی می افتد بسیار مهم و در آینده فرد تاثیر گذار می باشد.

با توجه به اینکه نوجوانان در این سن پرمخاطره ترین دوران زندگی خود را می گذرانند ، بیشترین تاثیر را از اطرافیان بخصوص گروه همسال خود پذیرفته و همسان سازی می کنند. به همین دلیل والدین و مسئولین باید توجه بیشتری نسبت به آنان داشته باشند.

در نتیجه آموزش مهارت های حل مسئله ، تنظیم هیجان های منفی ، مدیریت خشم و کنترل رفتار های ناگهانی به عموم جامعه به خصوص قشر آسیب پذیر ضروری بوده و باعث پیشگیری از حوادث خود کشی می گردد.

اختلالات ناخودآگاه

گاهی افراد به دلایل مختلف مانند سانحه تروما و از دست دادن عضوی از بدن خود ، و یا از دست دادن عزیزی که رابطه عاطفی عمیقی با او داشته اند و یا افرادی که از یک بیماری ناعلاج رنج میبرند ویا دو جنسی هستند و احساس می کنند جامعه حضور آن ها را نمی پذیرد و گاهی حقارت و حتی مورد تجاوز قرار گرفتن نیز دچار اختلالات روانی شده و دست به خود کشی میزنند.

به همین دلیل باید به رفتار افراد نزدیک خود دقت داشته و اگر رفتار عجیبی مثل انزوا ،خدا حافظی ،گرفتن حلالیت و یا حتی صحبت کردن درباره مرگ و خودکشی از فرد دیده شده برای پیشگیری از خود کشی وی وارد عمل شد.

لذا لازم است آگاهی مردم را نسبت به مسئله خودکشی افزایش داده و با توسعه پشتیبانی وسیع در جامعه از آن پیشگیری نمود.

حال با توجه به این امر مهم به راه های پیشگیری از خودکشی میپردازیم :

با توجه به اینکه رسانه ها می توانند نقش مهمی در زمینه پیشگیری از خودکشی ایفا نمایند باید با برنامه های آموزشی در رابطه با مصرف سوء مواد مخدر و  داروها و متناسب با گروه سنی مختلف به این مسئله مهم اهمیت دهند و از  پخش گزارش های خود کشی افراد مشهور خودداری کرده تا توسط اشخاصی که دارای اختلالات رفتاری هستند مورد تقلید قرار نگیرد..

همچنین  مسئولین در فضای مجازی با فیلتر کردن بازیهای مجازی که منجر به خودکشی جوانان شده می توانند از این عمل پیشگیری نمایند . بگونه ای که زمانی که کاربر چند بار متوالی بازی را سرچ نمود در عوض دانلود بازی با پیام هایی مواجه شود که بتواند با او همدلی نموده وتا حدود زیادی از این خطر جلو گیری نمود.

ورزش نیز یکی از بهترین کارهایی است که میتواند به دلیل افزایش سطح سروتونین در مغز باعث بهبود حال افراد شده و اگر در معرض خودکشی قرار دارند بر افسردگی در آن ها غلبه کرده و از این عمل نا خوشایند پیشگیری نمایند.

از طرفی مسئولین در مدارس نیز باید با تهیه کلیپ های آموزشی و آگاه سازی والدین و آموزش مهارت های حل مسئله به آن ها و مهم تر از همه فراهم نمودن تجهیزات آموزش در شرایط قرنطینه و بوجود آوردن شادی در شبکه های مجازی و آموزشی و باعث منحرف نمودن ذهن کودکان و نوجوانان از اقدام به خودکشی نمود.

مسئله دیگری که کمتر در جامعه ما به آن توجه میشود کم شدن عواطف و احساسات در بین والدین و در نتیجه از بین رفتن امنیت روانی در فرزندان میشود.

زمانیکه والدین در حضور فرزندان به مشاجره و دعوا و شکایت از مشکلات می پردازند فرزندان  احساس اضافی و قربانی شدن کرده و می تواند پیش زمینه ای اختلالات روانی و رفتاری در وی ایجاد شود . به همین جهت والدین باید بخصوص در این شرایط که کرونا مشکلات زیادی را بوجود آورده وقت مفید بیشتری را با فرزندان خود گذرانده و ارتباط کلامی بیشتری با آن ها داشته و از انزوای فرزندان خود جلو گیری بعمل آورند.

همچنین با تشویق بیشتر فرزندان و فراگیری راه های صحیح ارتباط گرفتن با فرزندان ومهارت های زندگی و با همدلی مشکلات آنان را حل کرده تا فرزندان نیز بتوانند به راحتی با والدین خود ارتباط برقرار نموده و حس امنیت خوبی را تجربه نمایند.

از طرفی مسئولین نیز باید با آموزش مهارت های زندگی به خصوص مهارت حل مسئله و فرو بردن خشم به افراد داوطلب برای یاری رسانی به جامعه وارد نموده و یا حتی با قرار دادن یک شماره  تلفن اختصاصی برای تماس افرادی که نیاز به مشاوره و همدلی در پیشگیری از خودکشی دارند از مشاوره رایگان کارشناسان متخصص در این حوزه بهره مند شوند.

البته متاسفانه هنوز در جامعه ما دید خوشبینانه ای نسبت به مراجعه به روانپزشک و درمان  بالینی وجود ندارد. ولی باید بتوان با افزایش خوشبینی نسبت به این امر در جامعه باعث پیشگیری از خودکشی در جامعه گردید.

از سویی مسئولین باید با نظارت دقیق دسترسی افراد مستعد را به ابزار خودکشی مانند : اسلحه یا مواد سمی ، قرص برنج ، داروهای همچون آسپرین ، مواد مخدر و کنترل رو ی فضای مجازی و بازی های یارانه ای خطرناک قطع نمایند.

همچنین در گفتگو هایی که فرد مستعد به خود کشی انجام می دهید ، از مشاجره و نصیحت پرهیز کرده و مشکلات وی را بی اهمیت جلوه ندهید تا احساساتش جریحه دار نشود. ولی باید به او اطمینان دهید که برای کمک به او همیشه در دسترس بوده و به او گوش داده تا بتوانید صادقانه با او همدلی نمایید. درضمن باید به او بفهمانید که زندگی او برای شما مهم بوده و میتواند برای حل مشکلاتش روی کمک شما حساب نماید. این همدلی تا حدود زیاد میتواند از خودکشی فرد پیشگیری نماید.

به هر حال میتوان گفت جان هر شخص عزیزترین و ارزشمند ترین سرمایه برای او محسوب می گردد. خودکشی فقط از دست دادن یک نفر نبوده اتفاق بسیار غم انگیز و هولناکی است که علاوه بر اطرافیان نزدیک به فرد، جامعه را نیز تحت تاثیر قرار می دهد به همین دلیل همه افراد در جامعه اعم از افراد عادی یا مسئولین موظف هستند برای پیشگیری از این امر مهم و هولناک تلاش نموده و با آموزش های لازم مهارت های زندگی و حل مسئله ، استرس های بوجود آمده از مشکلات زندگی را کاهش داده و بدون توجه از افرادی که علائم خودکشی در آنها مشهود است گذر نکنند وبا توکل و اعتماد به خداوند همچون حمایت اجتماعی خانوادگی و عاطفی را افزایش داده و از ارزشمندترین سرمایه هر انسان که جان او می باشد محافظت کرده تا بتوان بدین شکل گوشه ای از آسیبهای اجتماعی در جامعه را کاهش داد.

برای مطالعه بیشتر در مورد خودکشی کلیک کنید