عشق شکاک “شخصیت پارانوئید”
علایم شخصیت پارانوئید
- او گمان میکند شما به او صدمه میزنید، از او سو استفاده میکنید یا اورا فریب میدهید.
- بنظر میرسد بطور دائم به این فکر میکند که آیا شما به او وفادار هستید؟
- او حرف های شما را حتی اگر در تحسین و تمجیدش باشد نیز به گونه ای منفی ،تهدید کننده تعبیر و تفسیر میکند.
- هنگامی که او احساس میکند از سوی فردی مورد تحقیر، توهین یا بی اعتنایی واقع شده است(که غالبا چنین احساسی دارد)، به احتمال زیاد کینه فرد را برای همیشه به دل میگیرد.
- او به آسانی احساس میکند که مورد حمله واقع شده است و به سرعت با خشم و پرخاشگری به مقابله بر میخیزد.
- به نظر میرسد او همواره نسبت به وفاداری شما مشکوک است،همواره احتمال میدهد که شما به او خیانت می کنید و در این رابطه از شما باز جوئی میکند.
اگر با فردی در ارتباط هستید که اینگونه است ،وی در اصطلاح روانشناسی پارانوئید دارد،این افراد خطرناک هستند و میتوانند به افراد پیرامون خود از نظر فیزیکی یا روانی آسیب وارد کنند.
چگونه میتوان فرد پارانوئید را شناسائی و از رابطه با او اجتناب کرد؟اگر شما عاشق فردی پارانوئید هستید، چه کاری از دستتان بر می آید؟
محبوب مشکوک
یک فرد پارانوئید در تمام مدت در هراس و عدم اعتماد به دیگران بسر میبرد.او عقیده دارد که نمیتوان به دیگران اعتماد کرد و همه افرادی موزی و مغرض اند و به احتمال زیاد شعار وی “به کسی اعتماد نداشته باش”است. از آنجایی که اعتماد این افراد در نقطه ای از رشد او زایل شده است، حال بی وقفه در فکر این است که چگونه از خود در قبال حملات بی امان و بی پایان افرادی که پیرامون وی را در بر گرفته اند ،دفاع کند.
این گونه افراد اعتقاد دارند حتی اگر هیچ دلیل واضحی نیز وجود نداشته باشد،باز هم دیگران قصد آزار و اذیت وی را دارند .از نگاه یک پارانوئید همه افراد ( حتی شما ) در معرض اتهام به داشتن سوء نیت قرار دارند. او فقط در یک جزیره غیر مسکونی احساس امنیت می کند.
در نظر وی هر گونه شوخی و مزاحی ،به مثابه تمسخر و تهدید و تحقیر وی قلمداد میشود.به عنوان افراد کینه ای شهرت دارند.از نقطه نظر فرایند های فکری ،افراد پارانوئید دارای افکار دوقطبی هستند.دنیا را سفید یا سیاه می بینند.
به مرور زمان افرادی غیر قابل تحمل می شوند واز سوی دیگران طرد می گردند همین باعث می شود وی بیشتر به دشمنی دیگران نسبت به خودش اطمینان حاصل کند بدین ترتیب وی وارد یک حلقه معیوب می شود یعنی با دیگران به عنوان دشمن درگیر می شوند و دیگران نیز واکنش منفی نشان می دهند و در بازخورد فرد پارانوئید از واکنش منفی دیگران به عنوان شاهدی برای تایید افکار بدبینانه اش استفاده میکند.
هشدار
در اختلال پارانوئید بیش از دیگر انواع اختلالات شخصیت احتمال دست زدن به اعمال پرخاشگرانه و خشونت آمیز وجود دارد .هر چه میزان پارانوئید بیشتر باشد احتمال آسیب رسانی بالاتر میرود بطور مثال اگر یک کارمند بر این باور باشد که رئیسش قصد اخراج اورا دارد ممکن است به خود بگوید “من چرا اول به او آسیب نرسانم؟”
شکل گیری اختلال شخصیت پارانوئیدی
فرد پارانوئید غالبا در کودکی بصورت فردی تنها ،حساس و بارفتار و روحیه ای عجیب و غریب دیده میشود.او در کودکی روابط محدودی داشته است و احتمالا توسط دیگران تمسخر میشده است ،علاوه بر این حداقل یکی از والدین فرد پارانوئیدی ، بی عاطفه ،سخت گیر و تحقیر کننده بوده است.
بنابراین افراد پارانوئید در بزرگسالی نیز منتظر حمله سوء استفاده از افراد پیرامون خود هستند و هم زمان این پیام را به محیط ارسال میکنند که آنها افرادی “متفاوت از دیگران “، “عالی” و “تنها” هستند.احتمالا والدینی کمالگرا داشته که تحمل هیچ گونه خطایی را نداشتند ،به همین جهت با مشاهده کمترین خطایی از سوی وی بشدت او را تنبیه می کرده اند.
تناقض آشکار میان درک عالی فرد پارانوئید و تمسخر از سوی دیگران اینگونه است که وی گمان می کند چون فردی عالی است دیگران چشم دیدن او را نداردند در نتیجه وی را مسخره میکنند.این نوع اختلال شخصیت بیشتر در مردان دیده میشود.
فرد پارانوئید به عنوان شریک زندگی
در زندگی با فردی که پارانوئید دارد شما مجبور میشوید به فردی محتاط و شوخ طبع تبدیل شوید، آنها بخاطر کودکیشان که بی اعتمادی به دیگران را چشیده اند در بزرگسالی از نزدیک شدن به دیگران هراس دارند از این رو ممکن است هر تلاش شما برای نزدیک شدن به وی ،از سوی او حمله به حساب بیاید در نتیجه فاصله خود را با شما بیشتر کند.
وی گمان می کند شما از طریق صمیمی شدن با وی میخواهید نقاط ضعفش را شناسایی کنید بنابراین هر چقدر وقت و انرژی بگذارید، پس از مدتی در می یابید که مورد اعتماد وی واقع نشدید و هنوز در ابتدای راه ارتباط با او قرار دارید.
فرد پارانوئید فردی دفاعی است، به گفته فروید مکانیسم اصلی وی فرافکنی است: یعنی انکار کامل خشم و دشمنی خود و دیدن آنها در دیگران. نکته نگران کننده شاید این باشد که وی در صورت احساس توهین وانتقاد ممکن است که دست به واکنش های شدید هیجانی و شاید فیزیکی بزند.
عنوان فردی کینه ای غالبا در حال مجادله و شکایت و یا کناره گیری از دیگران و رفتن به لاک سکوت است.ممکن است لجاجت ،کنایه زنی ،تمایل به کنترل دیگران در وی دیده شود.
متاسفانه فاقد توانایی لازم برای صمیمی شدن و خود افشایی و اعتماد به دیگران است دائما در انتظار خیانت از سوی محبوب خویش است و بسیار احتمال دارد اگر شما محبوب وی باشید بار ها و بارها از سوی او بصورت مستقیم یا غیر مستقیم به خیانت متهم شوید.
چرا من جذب فرد پارانوئید می شوم؟
وقتی به ارتباط خودم با چنین افرادی فکر میکنم میبینم که همه آن ها:
- همه آنها به من به عنوان فردی بد بین و فریبکار مشکوک بودند.
- گمان میکردند که من وفادار نیستم.
- در هر چه من انجام میدادم یا بیان میداشتم ،آثاری از تهدید یا توهین می یافتند.
- بنظر میرسید همواره کینه فردی را که آنها را تحقیر کرده است،در دل می پرورانند.
- بدون هیچ دلیل آشکاری با خشم و ناراحتی و کناره جوئی از خود واکنش نشان می دهند.
جدای از ظاهر فیزیکی این افراد خیلی از اوقات ما جذب افرادی میشویم که شخصیتی اسرار آمیز و تودار دارند، کنجکاوی ما در رویارویی با آن ها فعال می شود ،گاهی اوقات وقتی ما متوجه میشویم که فرد محبوبمان فردی زخم خورده است به منظور کمک به او بیشتر جذب وی میشویم و در کنار او میمانیم .
اگر جزء افرادی هستید که مدام جذب افرادی میشوید که پارانوئید دارند ،این سوال را از خود بپرسید:
چرا من باید جذب چنین رابطه ای بشوم که در حیطه آن بایستی همواره دست به عصا راه بروم؟
چرا من نیاز دارم به مراقبت و حمایت از کسی بپردازم که اساسا غیر قابل پیش بینی ،فحاش و بد دهن است؟
آیا من در همان دوران کودکی آموخته ام که در زندگی نقش یک پرستار دلسوز را بازی کنم؟
آیا یکی از والدین من فردی فحاش ،بدبین ،منزوی ،الکلی و یا بی ثبات بوده است؟
آگر پاسخ به هر کدام از این پرسش ها مثبت بود ،به احتمال زیاد شما به این دلیل جذب این افراد شده اید که شخصیت و رفتار بیمار گونه او برایتان تا حدی آشناست ،به عبارتی شما در رابطه عاطفی خود تمایل دارید بطور مداوم شخص مقابل را از وفاداری خود مطمئن سازید.
اگر شما از نظر شخصیتی به ایجاد چنین روابط ناخوشایندی عادت دارید ،زمان آن فرارسیده که برای رها شدن از نیاز مزمن به پرستاری از افراد دارای اختلال شخصیت ،از یک فرد متخصص کمک بگیرید.
گاهی این افراد در بین جنگ و دعوا ها مدت کوتاهی معقول برخورد می کنند و ممکن است شما امیدوار شوید ،گاهی ممکن است هنگامی که همه اطرافیان بر علیه شما و محبوبتان صف آرایی کرده اند ،احساس خوشاین قدرت در شما شکل بگیرد و همین امر موجب تداوم رابطه شما با محبوب پارانوئیدیتان گردد.
بنا به هر عادتی که به دام رابطه با فرد پارانوئیدی افتاده اید بدانید متاسفانه رابطه با فرد پارانوئیدی رو به بهبودی نخواهد رفت و انتظاری جز این ،خلاف عقل سالم است.
زندگی با فرد پارانوئیدی
اگر متوجه شدید در چنین رابطه ای قرار دارید به سرعت آنرا ترک کنید. با توجه به این موضوع که ما قبول داریم شدت اختلال شخصیت پارانوئید در همه افراد مبتلا یکسان نیست و گاهی تصمیم به باقی ماندن در چنین رابطه ای سخت میشود،
اگر تصمیم به ماندن در این رابطه را دارید ،حتی برای مدتی کوتاه، به منظور آنکه دچار صدمه جسمی و روانی نشوید،به توصیه های زیر توجه کنید:
- توقعات غیر واقعی نداشته باشید: اختلال شخصیت پارانوئید معضلی است که به اندازه طول عمر فرد سابقه دارد،چنین معضلی به سرعت بهبود نمی یابد. اگر قادر به پذیرش وی هستید و همزمان امید درمان او را دارید،بنظر میرسد شما در شرایط خوبی برای تحمل اتهامات و خصومت ورزی مداوم او قرار دارید.
- با شکیبایی در جهت جلب اعتماد محبوبتان عمل کنید: بتدریج بدون هیچ فشار یا اجباری وارد رابطه با او شوید و اجازه دهید اندک اندک به شما اعتماد کند.
- اگر چه سخت است اما به او خشم نگیرید: زندگی بافردی شکاک بسیار سخت است طبیعی است که در مقابل اتهامات وی ناراحت میشوید مشکل اینجاست که وی دقیقا منتظر همین رفتار از سوی ماست .خشم تلافی جویانه شما سبب میشود که وی به این نتیجه برسد که مثل همه افراد دیگر ،به شما نیز نمیتوان اعتماد کرد.فکر اینکه وی مانند کودکی زخمی و هراسان است ،میتواند شمارا در کنترل خشمتان یاری دهد.
- خودداری از حرف زدن: در این روش شما بدون آنکه کلمه ای برزبان آورید و بدون هرگونه واکنشی جز پذیرش غیر مشروط و همدلی ،بطور فعال به وی گوش دهید.مشاجره با او در مورد جزئیات میتواند به واکنش های منفی بیشتری بینجامد از سوی دیگر گوش دادن بدون قضاوت و تصدیق تمایل او به اعتماد ،میتواند تا حد زیادی به بهبود شرایط کمک کند.
شما باید از هر گونه تایید افکار پارانوئید وی خودداری کنید و در مقابل بطور جدی با رفتار های خصومت آمیز تحقیر گرانه و تهدید کننده او مقابله کنید
- در صورت وجود خطر آسیب رسی به شما و یا فرزندان تان به شدت با محبوب پارانوئیدی خود برخورد کنید: رفتاری همدلانه با وی در صورتی است که سلمت و امنیت شما به خطر نیفتد،زندگی با فرد پارانوئید میتواند به افسردگی شما منجر گردد.اما نگران کننده تر وقتی است که جانتان در معرض تهدید قرار میگیرد و یا بطور جدی در معرض اتهامات قرار میگیرید.
- احتمالا رواندرمانی موثر واقع نخواهد شد: بندرت راضی راضی به درمان میشوند مگر آنکه پای طلاق یا از دست دادن شغلش در میان باشد.
- زمان ترک رابطه: قبل از ترک رابطه امنیت جانی خود را مد نظر قرار بدهید.تنها چیز یکه میتوان توصیه کرد این است که قبل از ترک وی از حمایت کامل دوستان و خانواده تان اطمینان یابید در صورت هر گونه تهدید پلیس را در جریان قرار دهید.
