ورزش کردن برای ورزشکاران در ابعاد مختلف می‌تواند نقش‌آفرین باشد. ورزش افزون بر فواید جسمانی، تاثیر بسزایی در تقویت روح و روان ورزشکاران می گذارد و همچنین علاوه بر سودمندی های فردی، اثرات شگرفی در حفظ سلامت جامعه به همراه دارد.
مهم ترین آثار ورزش
یکی از مهم ترین آثار ورزش، نقش بازدارندگی آن از انجام بزهکاری های اجتماعی است. با بررسی های دقیق درخواهیم یافت که ورزش یکی از ابزار های مهم پیشگیری از وقوع جرم در جامعه محسوب می شود.
اگر ورزش مولد توانایی برای ورزشکاران است، به مصداق مصرع «توانا بود هر که دانا بود» توانایی نیز می تواند منشأ دانایی شود و جوهره ي آگاهی و دانایی، سد مستحکم آدمی برای انجام هنجار شکنی های اجتماعی تلقی می شود.
فردی که به برکت فعالیت های ورزشی توانسته است جسمی قدرتمند داشته باشد یقیناً قدرت جسمانی در حالات روحی و روانی او تاثیر گذاشته و زمینه‌ي تقویت اراده و پشتکار را برای او به ارمغان می آورد و صاحبان اراده های قوی هیچگاه مرتکب کجروی های اجتماعی نمی شوند.
پیوستگی مستمر جان آدمی به تنش ارتباط معنا دار بین سلامت تن با سلامت جان را به اثبات می رساند و بدیهي است که جان سالم هیچگاه به دنبال انحرافات اجتماعی نمی رود.
افزایش قدرت روح و روان با ورزش
ورزش کردن تنها جسم آدمی را در مقابل بیماری ها مصونیت نمی دهد بلکه با نشاطی که فراهم می کند، روح و روان انسان را از پلیدی ها و پلشتی ها دور می کند. امروزه نتایج بسیاری از پژوهش ها نشان می دهد که یکی از ساده ترین و راحت ترین و کم هزینه ترین روشی که افراد را در برابر آسیب های اجتماعی حفظ می کند ورزش کردن است.
«اونزوکوپ» (1989) در پژوهش خود نشان داد که کیفیت زندگی ورزشکاران از غیر ورزشکاران متفاوت است.
مؤلفه های « اونزو کوپ »
- از سلامت برخوردارند و در فعالیت هایی شرکت می کنند که سلامت شان را حفظ کند.
- طمأنینه ي بیشتر و خلق متعادل دارند.
- شوخ طبع هستند و اهدافی دست یافتنی دارند و در هنگام نیاز و رفتار های اجتماعی متعادل هستند.
- در حفظ روابط دوستانه تلاش می کنند و در پی مشارکت های داوطلبانه در فعالیت های خیریه هستند.
پیشگیری از جرم
از آنجایی که ورزش باعث ایجاد تغییراتی در ابعاد جسمانی و روانی ورزشکاران می شود و زمینه ي مطلوبی در پیشگیری از وقوع جرم را پدید می آورد، می تواند در این خصوص یک راهبرد تلقی شود.
با توجه به اینکه وقوع جرم ریشه در برخی از ویژگی های شخصیتی افراد مانند عدم کنترل تکانه ها، عدم تخلیه انرژی، بی حوصلگی و عصبانیت، پرخاشگری و استرس های افراد دارد، لذا انجام ورزش به طور منظم می تواند منجر به ایجاد تغییرات فیزیولوژیکی- هورمونی ورزشکاران شود که در نهایت ویژگی های شخصیتی جرم خیز را کنترل می کند.
چون ورزش با تغییر دادن سطح اکسیژن مغز منجر به تغییر شناخت‌ها واندیشه‌ها می‌شود و می‌تواند تصمیمات و فعالیت‌ها را در قبال دیگران به ویژه خانواده و زندگی زناشویی تحت تاثیر قرار دهد.
با بررسی نتایج پژوهش هایی که در خصوص آسیب های اجتماعی مانند اعتیاد، پدیده‌ي فرار ازخانه، طلاق و تعارضات زناشویی و رفتار های ضد اجتماعی انجام شده است، درمی یابیم که مسائل و مشکلات روان شناختی مانند افسردگی، اضطراب، استرس، ناکامی و شکست، فقدان اعتماد به نفس و عدم خودباوری در بروز این آسیب های اجتماعی نقش دارند.
از آنجايی که ورزش خيلی سریع، میزان ترشحات هورمون های بدن را تغییر می دهد و می تواند توانایی های فرد را در کنترل فرایند های روانی افزایش دهد، در نهایت فرد می تواند تصمیمات موثرتر، مطمئن تر و سازنده تری را در مورد خودش اتخاذ کند و افزون بر این ورزش با تقویت توانایی‌های روانی به ورزشکار امکان حل مشکلات روانی- رفتاری‌اش را می دهد و در نتیجه زمینه ي وقوع آسیب های اجتماعی را کاهش می دهد.
کمک به پیشگیری در مقابل بیماری های صعب العلاج
ارتقای سلامت جسم و روان می تواند در پیشگیری از بروز مشکلاتی مانند بیماری های جسمانی صعب‌العلاج و دیگر مشکلات جسمانی که می توانند سلامت فرد را به خطر اندازند نقش مؤثری ایفا کند.
همچنین ارتقای سلامت روان در پیشگیری از بسیاری از مشکلات روانی مانند افسردگی، خودکشی، استرس و دیگر مشكلات روانی- فیزیولوژیک مانند بیماری‌های قند، چربی و چاقی مفرط که زمینه بروز انواع مشکلات خانوادگی و مالی و اجتماعی در جامعه است می تواند موثر واقع شود.
ورزش یک راهکار بسیار موثراست که می تواند با هزینه اندک، سلامت جسم و روان را به طور اساسی و همیشگي تقویت کند. ورزش کردن می‌تواند درمانی برای بیماری‌های ناشی از کم تحرکی عصر حاضر باشد و سلامت جسم و جان آدمی را تضمین می‌کند و بستری برای رشد و تعالی اراده، و پشتکار و عزم را در آدمی فراهم می سازد که اصلاً با انحرافات اجتماعی سازگاری ندارد.
اگر بر این فرایند، اعتقادات دینی، معنویت و اخلاق را نیز بیفزاییم جامعه از همه ي آسیب های اجتماعی مصون و محفوظ خواهد شد.
