قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در آبان ماه سال ۱۴۰۰ به تصویب نمایندگان مجلس شورای اسلامی رسید و به موجب آن قرار شد تا خدماتی را به خانواده چندقلوها ارائه کنند اما ماجرا به همینجا ختم نمی‌شود، پیش‌تر هم در خبرگزاری فارس اشاراتی به این موضوع شد که تکلیف حمایت از چندقلوهای متولد شده در سال‌های منتهی به تصویب قانون جوانی جمعیت چه می‌شود؛ خانواده‌هایی که اغلب با مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کنند اما نامی از حمایت از آن‌ها در قانون جوانی جمعیت به میان نیامده است!

در حال حاضر براساس قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت خانواده‌های دارای ۲ فرزند تا چند فرزند از برخی خدمات برخوردار خواهند بود، یکی از آن خدمات، اعطای مرخصی زایمان ۱۲ ماه کامل برای مادران دارای دوقلو و یا بیشتر است، تسهیلات قرض‌الحسنه برای تولد دوقلوها و به بالاتر در زایمان اول تا پنجم و بالاتر، افزایش محدوده سنی استخدام جدید و افزایش ۲درصد امتیاز در جذب و استخدام، اختصاص وام ودیعه خرید یا ساخت مسکن برای خانواده‌های بدون مسکن و افزایش ۳برابری یارانه فرزندان در خانواده‌های دارای دهک‌های یک تا ۴ حداقل سه فرزندی غیرشاغل در دستگاه‌های دولتی است.

یکی دیگر از اعتبارات ویژه قانون جوانی جمعیت برای خانواده‌های دارای فرزندان چندقلویی پرداخت ۱۰۰ درصد بیمه مادران خانه دار دارای ۳ فرزند و بیشتر در روستاها و مناطق عشایری است که از سوی صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان و روستائیان تأمین اعتبار خواهد کرد.

نگاهی به آمار چندقلوها در ایران

آمار رویدادهای حیاتی ثبت شده از سوی سازمان ثبت احوال نشان می‌دهد از ابتدای سال تا ابتدای مرداد ماه سال جاری، ۳۳۸۶۰۱ کودک به دنیا آمده که از این آمار ۱۷۵۶۹۴ پسر و ۱۶۲۹۰۷ نیز دختر هستند. همچنین آمار اعلامی شده این سازمان می‌افزاید که از ابتدای ۱۴۰۲، ۱۳۹ هزار و ۴۶۷ نفر از هموطنان جان باخته‌اند و ۱۹۹ هزار و ۷۲۷ نیز ازدواج کرده اند.

سال گذشته ۳۸ هزار و ۳۲۱ چندقلوی ایرانی در کشور متولد شد که تهران با ۶هزار و ۹۳ چندقلو بیشترین سهم از چندقلوزایی را به خود اختصاص داد، استانهای خراسان رضوی و خوزستان و اصفهان به ترتیب با ۳هزار و ۹۶، ۲هزار و ۸۶۴ و ۲هزار و ۱۲۱ مورد تولد نوزاد چندقلو رتبه های بعدی را به خود اختصاص دادند. در مجموع در سال ۱۴۰۱، ۱۸ هزار و ۲۰۵ دوقلو و ۶۰۲ سه‌قلو و ۲۵ چهارقلو در سازمان ثبت احوال به ثبت رسیده است که استان گلستان نیز بالاترین رکورد در تولد نوزادان ۵قلویی را به خود اختصاص داده است.

چتر حمایت بهزیستی چندقلوهای ایرانی

مهری سادات موسوی معاون فرهنگی و امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور با اشاره به آمار نوزادان چندقلوی تحت پوشش سازمان بهزیستی، اعلام کرد: ۳۵ هزار و ۸۸۶ خانوار دارای فرزندان دوقلو در دهک‌های درآمدی ۱ تا ۷ و ۳هزار و ۶۴۴ خانواده ۳قلو و بالاتر از حمایت‌های مستمر سازمان بهزیستی برخوردار هستند.

وی با اشاره به جزئیات حمایت بهزیستی از خانواده چندقلوها، گفت:مبلغ مستمری برای خانواده‌های دارای فرزند ۲قلو(خانوار ۴ نفره) مبلغ ۱۶میلیون و ۸۴۸ هزار ریال و برای خانواده‌های ۳ قلو و بالاتر ۲۰ میلیون و ۵۹۲ هزار ریال است.

معاون فرهنگی و امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور تصریح کرد: خانواده‌های دارای فرزندان دوقلوی دهک درآمدی ۱ تا ۷ و خانواده‌های دارای فرزندان ۳ قلو و بیشتر در تمامی دهک‌های درآمدی در چرخه حمایتی بهزیستی خدمات ارائه می‌کنند.

وی یادآور شد: در حال حاضر به منظور گسترش و تقویت خدمات حمایتی و ارتقاء فرآیندهای خدمت‌رسانی به متقاضیان «صدای چند قلوها» ticketing.behzisti.gov.ir  راه‌اندازی شد.

خانواده چندقلوها و نگرانی از آینده

پویش‌های متعددی از سوی خانواده چندقلوها در فارس من ایجاد شده است، خواسته مشترک آنها رسیدگی به وضعیت معیشت و درمان این کودکان این خانواده‌ها است. برخی از این خانواده در پویشی که به تازگی در خبرگزاری فارس به راه افتاده، نوشته اند:«به منظور تشویق فرزندآوری و اطمینان زوج‌های جوان و سایر اقشار جامعه از تسهیلات طرح جوانی جمعیت، پیشنهاد می‌شود این طرح از ابتدای سال ۱۴۰۰ اجرا شود.»

مدیر یکی دیگر از این پویش‌ها نوشت: «بنده کارمند قراردادی یکی از بانک‌ها و مشمول بیمه تأمین اجتماعی هستم. برای بار اول از مرخصی زایمان استفاده نمودم و در مدت مرخصی، بانک هیچ پرداختی به اینجانب نداشته و حتی از تسهیلاتی که هر ساله به کارکنان بانک پرداخت می‌شود محروم شده‌ام از طرفی تامین اجتماعی نیز بر اساس قانون قبل از تصویب قانون جوانی جمعیت عمل می‌کند و حقوق کامل نمی‌پردازد، بنده به شدت از نظر مالی در مضیقه هستم.»

در یکی دیگر از این پویش‌ها تأکید شده است: «بر اساس ماده 17 قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، تامین اجتماعی موظف است، تمام حقوق دریافتی مادران قبل از زایمان را در دوران مرخصی زایمان نیز به طور کامل پرداخت نماید، در حالی که بر اساس آیین‌نامه‌های اجرایی این سازمان، تنها دو سوم حقوق ماهیانه مادر به وی پرداخت می‌شود. این یعنی تخلف آشکار از متن صریح قانون. لطفا از مسئول مربوطه پیگیری فرمایید.»

مدیر یکی از این پویش نیز نوشت: «طبق نص صریح قانون جمعیت باید به خانواده های دارای سه فرزند که فرزند سوم آنها متولد بعد از آبان سال 1400 است، زمین و یا مسکن تعلق گیرد که اخیراً وزارت مسکن و شهرسازی این موضوع را به حد روستاها تقلیل داده که خلاف قانون است.»

یکی از همین پویش ها نیز به عدم رسیدگی سازمان بهزیستی در تشکیل پرونده برای خانواده چندقلوها اشاره می کند و می نویسد: «طبق قانون سازمان بهزیستی یک طرح حمایتی برای این خانواده‌ها دارد که به صورت نقدی و فقط برای یک بازه زمانی کوتاه از بدو تولد تا پایان ۶ سالگی هست اما وقتی بعد از تولد فرزندان دوقلو و سه قلو و بیشتر به سازمان مربوطه مراجعه می‌کنیم اصلا مورد حمایت قرار نمی‌گیریم و به بهانه‌های واهی ماه‌ها باید بدون هیچ حمایتی پشت نوبت برای تشکیل پرونده بمانیم در صورتی که رسیدگی و حمایت به این خانواده‌ها در بدو تولد و ماه‌های اول می‌تواند بسیار کمک کننده و دلگرم کننده باشد.»

قانونی جوانی جمعیت چقدر به چندقلوها توجه کرده است؟

ایمان خاصه تراش، نائب رئیس هیئت مدیره انجمن دوقلوها و چندقلوهای ایرانی در گفت‌وگو با خبرنگار جامعه فارس با اشاره به اجرای قانون جوانی جمعیت در کشور، اظهار کرد: این قانون بسیار جامع است اما تا حدودی می‌توان آن را دست نیافتنی دانست، بنده فکر می کنم از از آنجایی که کامل نوشته شده است همه دستگاه ها ترس از اجرای آن دارند، آن قدر پروژه را بزرگ می دانند که فکر می کنند که توان ورود به اجرای ماده‌های قانونی را ندارند و یا زیرساخت‌های آن دستگاه‌ها توان لازم برای اجرا را ندارد.

وی افزود: مسأله مهم دیگر این است که نباید بگذاریم تنها منافع قانون جوانی جمعیت به متولدین و چندقلوهای پس از آبان ماه 1400 برسد، بلکه باید منافع خانواده هایی که قبل از این سال ها نیز فرزندان چندقلو دارند را باید دید، این خانواده ها نیز هنوز درگیر موضوعات معیشتی هستند و به آنها رسیدگی نشده است.

نائب رئیس هیئت مدیره انجمن دوقلوها و چندقلوهای ایرانی ادامه داد: بهزیستی با شرایط خاص کودکان چندقلو را تا ۶ سالگی تحت پوشش قرار می دهد اما باید بپرسیم پس از ۶ سالگی تکلیف چیست، حتی اگر زمینی هم به این خانواده ها بدهند، با این تورم چند وقت اخیر حتی نمی توانند آن را بسازند.

وی به یکی از چالش‌های پیش روی زوجین اشاره کرد و گفت: هیچ آموزش کاملی برای بحث ازدواج به جوانان داده نمی‌شود و همین موجب می شود که اغلب خانواده ها از فرزند دار شدن ترس داشته باشند، شاید یک نگاه آن اقتصادی باشد اما نگاه مهمتر این است که این خانواده‌ها از نظر مهارتی آمادگی فرزند دار شدن را ندارند و حتی نمی دانند که کودک خود را چگونه نگهداری کنند، با این حال اگر خانواده ای در تولد نخست خود صاحب فرزندان چندقلو بشود ببینید چقدر مهارت نیاز دارد. این مهارت ها باید از سوی سازمان های متولی مانند وزارت بهداشت و بهزیستی و … داده شود.

خاصه تراش با اشاره به مشکلات خانواده چندقلوها،عنوان کرد: در خانواده ها دو چندقلو یکی از مشکلات اساسی خانواده ها همزمانی تولدها است، همزمان فرزندان گریه می‌کنند، همزمان گرسنه می شوند، همزمان باید لباس های آنها را تعویض کنید و…، برای همین موضوع است که  بسیاری از صاحبان املاک به خانواده‌هایی که فرزندان چندقلو دارند خانه اجاره نمی‌دهند.

 گلایه‌ انجمن چندقلوهای ایرانی از نبود امکانات بیمارستانی برای چندقلوها

نائب رئیس هیئت مدیره انجمن دوقلوها و چندقلوهای ایرانی یکی از مشکلات خانواده‌های چندقلو را اعلام اشتباه دهک درآمدی عنوان کرد و گفت: باید دهک بندی این خانواده‌ها اصلاح و ویرایش شود.

وی با مشکلات زایمان و نگهداری چندقلوها در دستگاه را مشکل عمده این خانواده‌ها دانست و خاطرنشان کرد: یکی از مشکلات عمده خانواده های چندقلو در بحث زایمان است، اغلب بیمارستان‌ها ظرفیت نگهداری از متولدین چندقلو را به طور همزمان ندارند، به نظر می رسد پرستاران بیمارستانها نیز آموزش لازم برای نگهداری از چندقلوها را ندیده‌اند و به علت قصور پزشکی بعضا برخی از چندقلوها دچار مشکلاتی شده اند و شاهد عمل های سنگینی برای بازگشت به شرایط عادی هستند. به نظر می رسد باید درمانگاه و یا بیمارستان تخصصی برای چندقلوها داشته باشیم تا بتواند به چندقلوها در درمان کمک کند.

منبع فارس