رئیس انجمن مددکاران اجتماعی با تاکید بر اینکه حوزه آموزش و سلامت اجتماعی در زمینه وقف دارای اولویت هستند، گفت: نیازمند نظام دیده بانی هستیم تا وقف را متناسب با زیست بوم هر منطقه جهت دهیم.
به گزارش روابط عمومی بنیاد به نقل رسامدیا، نشست تخصصی وقف و مسئولیت اجتماعی، از سلسله نشست های علمی رسانه‌ای هفته وقف، امروز 10 مهرماه با حضور رضا معممی مقدم؛ مدیرکل اجتماعی و مشارکتها سازمان اوقاف و امورخیریه، دکتر مصطفی جانقلی؛ آسیب شناس اجتماعی و مدرس مهارت‌های زندگی اجتماعی، موسس انجمن همیاران سبز، دکتر مصطفی راستینه؛ مدیر بنیاد پیشگیری از آسیب های اجتماعی، دکتر سیدحسن موسوی چلک؛ استاد دانشگاه، رئیس انجمن مددکاران اجتماعی و جمعی از مسئولان سازمان اوقاف در محل این سازمان برگزار شد.
معممی مقدم با بیان اینکه در مدیریت جدید سازمان اوقاف و امور خیریه فصل جدیدی در فعالیت های این سازمان گشوده شد، گفت: علاوه بر احیای فرهنگ وقف موضوعاتی مانند رسیدگی به مسائل اجتماعی و تحکیم بنیان خانواده ها که یکی از اضلاع آن فرزندآوری است در دستور کار سازمان اوقاف قرار دارد.
وی اظهار کرد: سیاست سازمان اوقاف در حوزه بقاع متبرکه بر این مبناست که بقعه مطلوب، بقعه ای است که فعالیت های دینی، مذهبی و قرآنی و خدمت به مردم مد نظر قرار گیرد که این اتفاق با راه اندازی مراکز افق رقم خورده و ۴۴ فعالیت برای بقاع متبرکه در این زمینه تعریف شده است که بر این اساس مقرر شده بقاع متبرکه هم پرجمعیت و هم راه گشای مشکلات باشند.
دکتر راستینه با تاکید بر اینکه هرچه مردم در کنار ما باشند و بتوانیم اعتماد آنها را جلب کنیم، اتفاقهای خوبی رقم خواهد خورد، عنوان کرد: باید بی اعتمادی را از مردم بگیریم و کاری کنیم در کنار موسسات فعال قرار بگیرند. موضوع دیگر آسیب شناسی است که به عنوان اصل پیشگیری باید مد نظر قرار گیرد. این بحث را می توان از طریق خیرین و کسانی که حاضرند سهمی از شرکت خود را بدهند تا در راستای آموزش و مشاوره صرف شود، پی گیری کرد و بخشی از التهابات و هیجانات جامعه را کم کرد.
وی افزود: به دلیل جنگ نرم و شناختی که با آن مواجه هستیم، بسیاری از ما نیاز به مشاوره داریم. سازمان اوقاف می تواند مراکز مشاوره را پوشش دهد به این صورت که در سطح بقاع متبرکه به صورت پایلوت آسیب های اجتماعی را رصد کنند و اگر نتایج خوبی حاصل شد در سطح ملی انجام شود. این اقدام نیاز به تشکیل اتاق فکر است شبیه همین اقدام را در نیروی مسلح و ارتش انجام دادیم و آنجا مشخص شد آمار خودکشی در سطح بالایی قرار دارد، دوره های آموزشی و مشاوره برگزار شد و تا حدودی این موضوع کنترل شد.
راستینه گفت: سال گذشته وقتی در نمایشگاه دستاوردهای اوقاف حضور پیدا کردم برای من باورکردنی نبود که سازمان اوقاف در این سطح در موضوعات اجتماعی فعالیت کرده باشد. در کنار این اقدامات، جلسات آموزشی نیز باید ادامه پیدا کند و مستمر باشد تا اتفاقات خوبی رقم بخورد. بحث آموزش و مشاوره را باید در برنامه ها بگنجانیم زیرا فقر در این حوزه باعث ایجاد بحران شده و ورود در این عرصه کاهش آسیب اجتماعی را به دنبال دارد.
حجت الاسلام موسوی متقی، مدیرکل فرهنگی و اجتماعی سازمان اوقاف و امور خیریه با اشاره به ورود اوقاف به حوزه سبک زندگی در بقاع متبرکه اظهار کرد: این اقدام از سال 1397 در قم آغاز شد و بالغ بر ۷۵۰ مربی از آموزش یه هفته ای حول موضوعاتی مانند مهارت زندگی، تربیت فرزند و فرزند آوری برخوردار شدند. به دلیل شیوع بیماری کرونا برای مدتی این دوره ها تعطیل شد و از سال ۱۴۰۱ دوباره از سر گرفته شد و در همین راستا یک دوره ۲۲۰ نفره در مشهد برگزار شد که موتور محرک برای مربیان بود که نسبت به برگزاری دوره اهتمام بیشتری داشته باشند. امسال هم این کلاس‌های آموزشی با محوریت ترویج جوانی جمعیت و خانواده برگزار می شود.
دکتر موسوی چلک با اشاره به کارکردهای وقف و مسئولیت اجتماعی گفت: از جمله این کارکردها می توان به افزایش مشارکت اجتماعی، تحقق عدالت اجتماعی، همبستگی اجتماعی، نشاط اجتماعی، ترویج اخلاق اجتماعی و مهربانی اجتماعی اشاره کرد.
وی عنوان کرد: سازمان اوقاف باید استراتژی خود را در حوزه وقف اعلام کند، سوق دادن وقف در راستای ارتقای سلامت اجتماعی و برندسازی برای افراد و شرکت‌هایی که در حوزه فعالیت اجتماعی کار می کنند، در اختیار قرار دادن منابع وقف در جهت سلامت اجتماعی جامعه، فرهنگسازی و تعیین اولویت پژوهشی برای وقف و سلامت اجتماعی و مستندسازی و شفاف سازی منابع وقف و هزینه کرد آن باید در دستور کار این سازمان قرار گیرد. «محک» خیلی خوب در این زمینه فعالیت می کند. نکته دیگر اینکه سازمان اوقاف می تواند معرف خوبی برای شرکت‌هایی باشد که در این زمینه فعالیت می کنند.
موسوی چلک تصریح کرد: نظام راهبر در حوزه مسئولیت اجتماعی نداریم. نیازمند نظام دیده بانی هستیم تا وقف را متناسب با زیست بوم جهت دهیم و نظارت و نظام مند کردن خدمات وقف در حوزه اجتماعی باید مورد توجه قرار گیرد.
وی در پاسخ به این سوال که در چه حوزه هایی نیازمند وقف هستیم؟ گفت: حوزه آموزش و سلامت اجتماعی در زمینه وقف دارای اولویت هستند. امروز مسائل اجتماعی جدی است. اعتیاد، بیکاری، طلاق، حاشیه نشینی و مفاسد اقتصادی از آسیب‌های اجتماعی است. باید منابع وقف را به سمت آموزش، سلامت و پژوهش ببریم. برخی افراد نیاز ویژه دارند مانند زنان سرپرست خانوار، پناهندگان، زلزله زدگان ، کودکان کار و … بر اساس آخرین آمار، بیش از ۹۰۰ هزار نفر کودک بازمانده از تحصیل داریم امروز ظرفیت آستان قدس، بنیاد برکت و … را داریم که باید از آنها کمک بگیریم. حوزه مدیریت شهری نیز می تواند در این زمینه ورود جدی داشته باشد.
مدیرکل امور امنا و متولیان موقوفات سازمان اوقاف و امور خیریه در ادامه این نشست به بحث وقف پول اشاره کرد و گفت: وقتی اسم وقف می آید فکر می کنیم باید سرمایه سنگین داشته باشیم یا ملکی را خریداری و وقف کنیم که شاید در توان همه نباشد. اما با توجه به زیرساخت‌هایی که فراهم شده و هدف گذاری که در حوزه اجتماعی صورت پذیرفته می توانیم از این ظرفیت در جهت موضوعات اجتماعی که در کشور وجود دارد بر اساس اولویت بندی که انجام شده استفاده کنیم و نکته بعد گزارش دهی به واقفان است که می توانیم در حد یک صفحه به واقف یا بازماندگان او اراپه دهیم که موقوفه چقدر عواید داشته و در چه مسیری صرف شده است.
دکتر جان قلی با بیان اینکه ذات وقف، مسئولیت اجتماعی است، گفت: باید ببینیم تلقی ما از عاقبت بخیری چیست؟ به صورت استعاره یعنی گلیم خود را از آب بیرون کشیدن و در اینجا منافع فرد مقدم بر جمع است، اما برخی این گونه نیستند و معتقدند اگر کف خیابان آسیب ببیند من هم آسیب می بینم و طناب هم سرنوشتی را می بینند. در رابطه با زندان، علم انسان شناسی ژرف می گوید خط لوله زندان خزینه زندان را مملو از انسان‌هایی می کند که می توانستند مفید باشند با بررسی اینکه چرا زندان ها اینقدر وردی دارند، رسیدیم به سیاست اجتماعی که نگاه جرم انگارانه به هر چیزی دارد. کمی عقب تر که می آییم در ابتدای لوله جایی با عنوان خانه و خانواده داریم که با سبک‌های فرزندپروری و دلبستگی و شخصیتی مواجهیم و در جامعه هم متناسب با زیست بوم از جریان فرهنگی و اجتماعی برخوردارند که ملغمه ای ایجاد می کند که اگر حوزه پرورش و آموزش را فعال کرده باشیم به عنوان فیلتر خوب عمل می کند.
سیدحسن جنتی رئیس اداره اجرای نیات سازمان اوقاف و امور خیریه گفت: در دوره های گذشته عموما اوقاف تنها به عنوان نهاد مذهبی تلقی می شد اما از زمان مدیریت جدید این سازمان، حوزه اجتماعی در این نهاد جدی دیده شد زیرا وقف و مسئولیت اجتماعی با هم عجین هستند. هرچند فراوانی نیات در حوزه مذهبی بیشتر است به عنوان مثال از اقداماتی که قبلا بیشتر به آن پرداخته می شد عملیات عمرانی و ساخت بقاع متبرکه بود که البته این موضوع در جای خود اهمیت دارد اما اگر مسائل اجتماعی را جدی نگیریم در چندسال آینده تبدیل به تهدید می شود. پیشنهاد ما این است که با توجه به اینکه حوزه اجتماعی در این نهاد نوپاست، اگر اساتید با مجموعه های اجتماعی ارتباط دارند، حلقه ارتباط این سازمان با سمن‌ها باشند.
