نوجوان پرخاشگر
نوجوانی یک دوره بسیار پر اهمیت در زندگی هر فرد است که فرد به دنبال پیدا کردن شخصیت و هویت مختص به خود میگردد و مشخص است که رسیدن به هویت واقعی، به راحتی صورت نمی پذیرد. رفتارها و تغییرات خلقی نوجوانان در اثر تغییرات هورمونی است و نوجوان پرخاشگر رفتارش تا حدودی می تواند امری طبیعی باشد. نوجوانان در این دوره تحریک پذیر می شوند و حالات عاطفی مختلفی مانند بــحران نوجوانی را تجربه می کنند.
بحرانی که در سنین نوجرانی وجود دارد هم نوجوان و هم والدین را درگیر می کند.
بسیاری از والدین، از پرخاشگری های نوجوان خود گله دارند و والدین به دنبال راهی برای حل این مشکل و کاهش پرخاشگری نوجوان خود میگردند.
دلایل زیست شناختی
دلایلی مثل افسردگی و احــساس گناه از متداول ترین نوسانات خلقی نوجوانان می باشد . نوجوانان تحت تاثیر این مشکلات، پرخاشگر می شوند. همچنین الگو های شخصیتی نیز در بروز خشم و پرخاشگری موثر هستند. نوجوان در این دوران به دنبال ثابت کردن خود به دیگران و بیشتر به والدین هستند و تلاش زیادی می کنند تا نشان دهند دیگر بزرگ شده اند و می خواهند مستقل شوند.
دلایل اجتماعی
بسیاری از دلایل پرخاشگری در نوجوانان را می توان به چالش های محیطی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی آن‌ها در این دوران نسبت داد. از این موارد می توان به تاثیر خانواده، فقر و یادگیری و تربیت در محیط خانواده اشاره کرد. بسیاری از این مشکلات را در مقاله چالش های دوران نوجوانی توضیح داده ایم که می تواند بسیار تأثیر گذار باشد.
رفتار با نوجوان پرخاشگر
زمانی که نوجوان عصبی و پرخاشگری می شود، والدین چه برخوردی می کنند بهتر است؟ در این شرایط برای حفظ قـدرت در خانواده ، آن ها پا به پای نوجوان داد می‌زنند. میل به انجام این کار در والدین بسیار طبیعی است. چرا که معمولا والدین تحمل ندارند که قدرت شان توسط فرزندان از بین برود. اما انجام این کار به معنی دعوت نوجوان به یک جنگ تن به تن می باشد و به همین ترتیب یک دعوای طولانی میان شما و فرزندتان به وجود می‌آید.
توصیه می شود که قبل از شروع دعوا، یک جلسه خانوادگی ترتیب دهید و با آرامش گفتگو کنید. زمانی که شما نوجوان خود را به گفتگو دعوت می کنید، در واقع به او احترام می گذارید و احساس مهم بودن را به او نشان می دهید. همچنین اینگونه برخورد باعث می شود که نوجوان مهارت های اجتماعی، مهارت های حل مساله، مسئولیت پذیری و همکاری را بیاموزد.
1- وقت گذراندن با نوجوان
برای بودن با نوجوان خود وقت بگذارید. تحقیقات نشان داده است که وقت گذراندن با نوجوانان، از خشم و سرکشی آن‌ها کم می کند و بسیاری از والدین این تــغییر رفتار را در فرزند خود مشاهده کرده اند.
2- تشویق کردن
تشویق کردن باعث ایجاد حس وابستگی در نوجوان می شود و به این ترتیب انگیزه اش برای پرخاشگری از بین می رود. به همین دلیل توصیه می شود که به جای سرزنش کردن نوجوان برای اشتباهاتش، رفتارهای مثبت او را تشویق کنید. تشویق کردن یکی از راه های مؤثر در ایجاد انگیزه به فرزندان است.
3- تهدید نکردن
دقت کنید که در هنگام دعوا و مشاجره، نوجوان خود را تهدید نکنید. مثلا در حین دعوا نگویید که “اگر دعوا را تموم نکنی، حق بیرون رفتن نداری” این رفتار نه تنها مشاجره را تمام نمی کند، بلکه باعث عصبی تر شدن نوجوان می شود و دعوا جدی تر می گردد. برای پایان دادن به دعوا به نوجوان خود بگویید “اگر این رفتار را تمام نکنی باید منتظر عواقب آن هم باشی” و پس از گفتن این حرف اتاق را ترک کنید. توجه کنید که رفتار با نوجوان پرخاشگر باید با دقت خاصی انجام گیرد و لحن صحبت کردن بسیار مهم است.
4- کنترل نکردن
تمایل والدین به کنترل، یکی از بزرگ ترین عوامل درگیری است. نوجوانان از کنترل شدن بیزار هستند و نسبت به آن واکنش جدی نشان می دهند. فراموش نکنید که شما همیشه نمی توانید فرزند خود را کنترل کنید. وظیفه والدین این است که قوانین را به فرزند خود آموزش دهند و با تشویق و تنبیه مناسب، قوانین را در آن‌ها درونی سازی کنند.
والدین کنترل گر با ایجاد محدودیت های فراوان معمولا باعث فراری دادن نوجوان و دور شدن او از خانواده می شوند.
5- علت خشم را پیدا کنید
توصیه می شود که به جای کاهش پرخاشگری، به دنبال علت آن باشید. ممکن است که پرخاشگری نوجوان به دلایل متعددی همچون، افسردگی، اضطراب، مشکل در مدرسه و غیره باشد، با پیدا کردن و حل این گونه مشکلات، پرخاشگری نوجوانان نیز کاهش می یابد.
6- از یک مشاور کمک بگیرید
در صورتی که نمی توانید رفتارهای پرخاشگرایانه کودک خود را کنترل کرده و یا آن را حذف کنید لازم است که از یک مشاور و روانشناس کمک بگیرید. مشاور با در نظر گرفتن تمامی جوانب و آموزش تکنیک‌هایی شیوه‌های رفتار با نوجوان پرخاشگر را به شما می‌آموزد و اینگونه می‌توانید مشکلات خود را مدیریت کنید.
در نظر داشته باشید که مشاوره می تواند هم برای شما و هم برای فرزندتان باشد. به همین دلیل توصیه می کنیم به مشاوره روانشناسی نوجوان مراجعه کنید.
