روزانه بالای 5 کارگر در ایران طی حوادث شغلی جان می‌بازند. وظایف کارفرمایان در برابر کارگران را در این گزارش مرور می کنیم.
به گزارش روابط عمومی بنیاد به نقل از خبرنگار رکنا، روزانه بالای 5 کارگر در ایران طی حوادث شغلی جان می بازند. این آماری است که روزگذشته در روزنامه کار و کارگر منتشر شد.
بر اساس قانون کار وظایف کارفرما در قبال کارگر مشخص و معین است. این وظایف معمولا برای حمایت از کارگر و جهت پیشگیری از سوء استفاده‌های احتمالی کارفرما که صاحب سرمایه بوده و دارای اختیارات مدیریتی است تعیین می‌شود. از این رو آگاهی از وظایف کارفرما در قبال کارگر مزایای بی‌شماری دارد. برای روشن شدن هر چه بیشتر موضوع و آگاهی هر چه بیشتر شما از این وظایف در قالب قوانین موجود در سامانه روابط کار پیشنهاد می‌کنم که در این مطلب از یوآیدی همراه ما باشید.
وظایف کارفرما در قبال کارگر چیست؟
بر اساس قانون مصوبه روابط کار، رعایت برخی از نکات توسط کارفرما در قبال کارگر ضروری است. این موارد تحت عنوان وظایف کارفرما در قبال کارگر شناخته می‌شود. در ادامه به بررسی موردی هر یک از این وظایف خواهیم پرداخت:
۱) انتخاب نوع قرارداد بر اساس شرایط کار
در حالت کلی سه نوع قرارداد در سامانه روابط کار وجود دارد:
قرارداد کار موقت
این نوع قرارداد مختص کارهایی است که مستمر و ادامه‌دار نیستند.
قرارداد کار غیر موقت
این نوع قرارداد مختص کارهایی است که دائم و مستمر هستند.
قرارداد انجام کار معین
این نوع قرارداد نیز مختص کارهای معین و از پیش تعیین شده است. این کارها عموما غیرمستمر هستند.
تعیین نوع قرارداد غالبا توسط کارفرما انجام می‌شود. اما در این انتخاب باید مناسبات قانونی مربوط به خاتمه قرارداد نیز به طور کامل مد نظر قرار گیرد. زیرا احکام قانونی متفاوتی در این زمینه وجود دارد که در جهت تضمین امنیت شغلی کارگر انجام می‌گیرد.
۲) پایبندی به تعهدات مندرج در قرارداد کار
با توجه به این‌که شرایط قرارداد بر اساس قانون کار تعیین می‌شود، کارفرما ملزم به رعایت شرایط درج شده در آن خواهد بود. بر اساس تعهدات مندرج در قرارداد کار معمولا مزایایی برای کارگر در نظر گرفته می‌شود که هر دو طرفین یعنی کارفرما و کارگر به رعایت این موضوع توافق می‌کنند.
۳) رعایت تکالیف مندرج در قرارداد بر اساس قانون کار
تکالیفی مانند بازگشت کارگر به کار پس از حالت تعلیق قرارداد، پرداخت حقوق و مزایای پایان کار پس از اتمام قرارداد، پرداخت حقوق و دستمزد پس از اتمام قرارداد موقت برای انجام کار معین، پرداخت حق سنوات کارگز پس از اخراج موجه، بازگرداندن کارگر به کار و پرداخت حق‌السعی مدت زمان اخراج تا زمان برگشت به کار.
۴) رعایت مقررات مرتبط با شرایط کار
برخی از شرایط و قوانین ذکر شده در قوانین مرتبط با کار به منظور حمایت از حقوق کارگزان تعیین می‌شود. از سوی دیگر قوانین موجود در زمینه تعیین حداقل دستمزد، طبقه‌بندی مشاغل، حداکثر ساعت‌های قانونی کار، میزان اضافه‌کاری و حمایت‌های مربوط به آن، کارهای سخت و زیان آور، تأکید بر تعطیلی هفتگی، ویژگی‌های شرایط کار بانوان و نوجوانان همه و همه جزو مواردی هستند که جهت حمایت از حقوق کارگران تعیین شده است.
الزام به رعایت ساعات‌های کاری استادادر در شبانه روز و رعایت ساعات کار مشاغل سخت و زیان‌آور و همچنین قوانین کار نوجوانان، ارجاع ندادن کار اضافی به کارگر مگر با شرایط مذکور قانون کار، الزام رعایت ممنوعیت انجام کارهای خطرناک، سخت و زیان آور همچنین حمـل بار بیشتر از حد مجاز با دست و بدون استفاده از وسایل مکانیکی برای کارگران زن و کارگران نوجوان، تکلیف به رعایت امکان استفاده از مرخصی بارداری و زایمان زنان کارگر و رعایت فرصت شیردهی آنها به کودکان، ممنوعیت به کار‌گیری افراد کمتر از ۱۵ سال، حمایت‌هایی است که قانون کار در نظر گرفته است.
۵) رعایت قوانین مرتبط با ایمنی و بهداشت کار
بر اساس قانون کار حفظ سلامتی کارگران و رعایت ایمنی و بهداشت محیط کار یکی از الزاماتی است که باید توسط کارفرما رعایت شود. به این ترتیب باید اصول کلی قانون کار و مقررات دقیق و جزئیات پیش‌بینی شده در آیین‌نامه شورای عالی حفاظت فنی نیز حتما باید رعایت شود.
۶) اصل بیمه کردن کارگر
بر اساس قانون کار، کارگران مشغول به کار در کارگاه کارفرمایانی که مشمول قانون کار است، لزوما باید توسط کارفرما بیمه شوند. به منظور اطمینان از رعایت این قانون مهم و در حقیقت به منظور داشتن ضمانت در اجرای آن، پرداخت مبلغی به عنوان جریمه توسط کارفرما در صورت عدم رعایت این قانون تعیین شده است. به این ترتیب که اگر کارفرمایی از بیمه کردن کارگران اجتناب کند. علاوه بر این که ملزم به پرداخت تمامی حقوق متعلقه به کارگر خواهد بود، با توجه به شرایط و امکانات ملزم به پرداخت جریمه‌ی نقدی معادل ۲ تا ۱۰ برابر حق بیمه مربوطه نیز خواهد شد.
۷) رعایت تعهدات کارفرما در قبال کارآموزان
طبق قانون کار، رابطه استخدامی کارگر در طول مدت کارآموزی قطع نمی‌شود. یعتی مدت کارآموزی نیز جزو سوابق کاری کارگر محسوب می‌شود. لازم به توضیح است که در طول مدت کارآموزی مزد کارآموز از دستمزد ثابت یا دستمزد مبنا کمتر نخواهد بود. از این رو تمامی مزایای غیر نقدی نیز که برای جبران هزینه‌ی زندگی و مسئولیت‌های خانوادگی به کارگر پرداخت می‌شود در دوره‌ی کارآموزی به کارآموز هم پرداخت خواهد شد.
۸) انجام تعهدات مرتبط با ارائه خدمات رفاهی
قانون کار تکالیف و تعهداتی را در مورد زمینه‌های همکاری با تعاونی مسکن، احداث خانه‌های سازمانی، ورزش کارگران و … برای کارفرمایان در نظر گرفته است. از این رو عدم انجام این تعهدات می‌تواند مجازاتی را با خود در پی داشته باشد.
۹) ارائه گواهی انجام کار
اگر چه ارائه گواهی انجام کار معمولا بر اساس درخواست کارگر صورت می‌گیرد، اما ارائه گواهی در حقیقت نوعی تعهد قانونی است که بر دوش کارفرما قرار دارد. از این رو کارفرمایان ملزم هستند که پس از پایان قرارداد و مطابق با درخواست کارگر، گواهی انجام کار را با قید دقیق زمان آغاز، زمان پایان، مدت زمان دوره و همچنین نوع کار انجام شده تقدیم کارگر کنند.
نکته قابل توجهی که در مورد ارائه این گواهی وجود دارد این است که هر چند ارائه این گواهی توسط کارفرما الزامی است، اما هیچ مجازاتی در صورت عدم ارائه آن در نظر گرفته نشده است.
۱۰) لزوم رعایت آزادی شغلی و عدم اجبار افراد به انجام کار معین
بر اساس قانون کار ملزم کردن کارگر به انجام کار اجباری به هر شکل ممنوع است. از این رو لازم است که افراد متخلف علاوه بر پرداخت دستمزد واقعی که در ازای انجام کار اجباری پرداخته می‌شود، باید در صدد جبران خسارت نیز برآیند. در این زمینه احتمال محکوم شدن فرد متخلف به حبس نیز وجود دارد. وجود مجازات گروهی برای کارفرمایان نیز در این مورد برای حمایت از حقوق کارگران در نظر گرفته شده است.
نتیجه‌گیری
موارد فوق از جمله مهمترین وظایف کارفرما در قبال کارگر است. بنابراین به منظور تضمین امنیت شغلی کارگران لازم است که حتی پس از اتمام قرارداد نیز این نکات رعایت شود. این قوانین و وظایف جهت ایجاد تعادل بین طرفین قرارداد در نظر گرفته شده است. البته ناگفته نماند که وظایف کارگر در قبال کارفرما نیز در قالب همین قوانین قابل دستیابی است. آگاهی از این قوانین و نحوه دسترسی به نحوه پیگیری آنها احراز هویت سامانه روابط کار در دسترس خواهد بود.
