تکدیگری و وجود متکدیان امروزه معضل جدی برای پایتختنشینان محسوب میشود، اینکه شهرداری تهران مسیری را برای ساماندهی، حمایت و معرفی آنان به مراکز کاریابی پیشبینی کرده، نشان میدهد که حتی برخی از آنان با وجود درآمدهای بسیار بالا تمایلی برای کار دیگری ندارند.
به گزارش روابط عمومی بنیاد به نقل از ایرنا، واژه تکدی برای هیچکدام از انسانها معنا و مفهوم مناسبی ندارد، زیرا برخی برحسب عادت و به دلیل اینکه کار خاص یا مشقت زیادی ندارد به تکدیگری روی آورده و براساس عادت و روزمرگی به آن به عنوان یک شغل نگاه میکنند شغلی که در سالیان اخیر جنبه خانوادگی پیدا کرده و شاید دهها میلیون تومان برای برخی از خانوارها درآمد دارد.
شاید تکدی برای برخی عیب و عار نباشد اما برخی از ما حتی وقتی که یک زن با بچه کوچک یا یک مرد سالمند و فرتوت را در خیابان مشاهده کنیم همین موضوع باعث شود که ترحم را به خرج داده و به آنان کمک کنیم اما غافل از این قضیه هستیم که بسیاری از آنها از این شگردها و ترفندها برای کسب بیشر روزی و درآمد خود استفاده میکنند.
کاری که این روزها دیگر به قول قدیمیها حنای برخی از این افراد دیگر برای ما رنگی ندارد زیرا برخی با درآمدهای چند میلیونی روزانه در هر شرایطی فقط دنبال تکدیگری و کسب درآمد هستند.
واقعیتهای متکدیان در تهران چیست و چه اقداماتی برای ساماندهی آنان در این کلانشهر صورت گرفته است؟
اگر چه برخی از متکدیان معتقدند که اگر دست جلوی دیگران دراز کنند بهتر از این است که از خانه آنها سرقت کنند. این نوع نگاه متکدیان مسیری را برای آنان فراهم کرده که هر روز شاید در یک خیابان برای اینکه شناخته نشوند، دست یاری به سمت مردم دراز میکنند تا روز خود را با کمکهای مردمی بسازند.
اما اگر اینگونه آسیبهای اجتماعی به بهترین شیوه ممکن ساماندهی شود، نه تنها چهره پایتخت ایران بیشتر از این مخدوش نخواهد شد بلکه جایگاه بهتری به چنین انسانهایی که تکدیگری را برای گجذران زندگی خود انتخاب کردهاند فراهم خواهیم کرد.
ناگفته نماند که بروز برخی آسیبهای اجتماعی همچون تکدیگری زندگی را به کام مردم پایتخت تلخ کرده است.
اما این روزها تا حدودی روند مطلوبتری را پیش گرفته به طوری که شهرداری تهران به دنبال ساماندهی وضعیت این افراد در خیابانها و چهارراههای این کلانشهر است به همین منظور در گفت وگوی خبرنگار ایرنا با سیدمحمد نقیب، مدیرعامل سازمان خدمات و مشارکتهای اجتماعی شهرداری تهران برخی موضوعات مرتبط با ساماندهی متکدیان، اقدامات پس از ساماندهی و حتی ایجاد فرصتهای شغلی برای این گروهها مطرح شده است.
ساماندهی متکدیان به چه شیوهای دنبال میشود آیا آمار دقیق از تفکیک جنسیت متکدیان وجود دارد؟
نقیب: سازمان خدمات و مشارکتهای اجتماعی شهرداری تهران برنامهای تحت عنوان ساماندهی متکدیان را در برنامههای اصلی و اولویتهای راهبردی خود قرار داده است بطوریکه از سالهای گذشته این برنامه به صورت جدی دنبال شده و در سال جاری نیز برای ساماندهی وضعیت متکدیان در پایتخت این برنامهها دنبال شده است. طبق آمارها و دادهها موجود از ابتدای سال ۱۴۰۳ تاکنون چهار مرحله طرح ساماندهی متکدیان در تهران اجرایی شده است تا بتوان زمینه کاهش حضور این افراد در سطح این شهر داشته باشیم.
در همین راستا در مرحله اول که در فروردین ماه سال جاری انجام شد از مجموع ۶۵۱ متکدی شناسایی شده ۵۵۱ مرد و ۱۲۲ زن در مسیر ساماندهی قرار گرفتند البته این اقدام در مرحله دوم در خردادماه از مجموع ۱۰۰ متکدی شناسایی شده ۶۶ مرد و ۳۴ زن، در مرحله سوم در مرداد ماه از مجموع ۶۶ متکدی شناسایی شده ۵۱ مرد و ۱۵ زن به مسیر ساماندهی رسیدند.
همچنین طبق آخرین دادههای آماری و اطلاعات موجود در مرحله چهارم طرح ساماندهی متکدیان در تهران که در شهریورماه انجام شد از مجموع ۷۴ متکدی ۵۳ مرد و ۲۱ زن ساماندهی شدند که طبق این آمارها در نهایت در این چند مرحله ۸۹۱ نفر متکدی ساماندهی شدند.
چرا برخی آمارها مربوط به ساماندهی متکدیان مغایرت دارد دقیقترین آمارهای مربوط به این گروهها چه تعداد هستند؟
نقیب: با توجه به برنامهریزیهای انجام شده در مدیریت شهری از ابتدای سال ۱۴۰۳ تاکنون ۸۹۱ فرد متکدی در مناطق ۲۲گانه تهران ساماندهی شدند و این به عنوان آمار کلی همه متکدیان شهر تهران محسوب میشود اما یک زمان ممکن است طرحی خارج از چهار طرح عنوان شده انجام شود که ما در ماههایی که طرح ساماندهی در مسیر اجرا قرار گرفته این آمارها نیز مطرح شده است.
به عنوان نمونه سازمان خدمات و مشارکتهای اجتماعی شهرداری تهران از زمان آغاز سال جاری تاکنون ۲۴۵ زن متکدی را در پایگاههای خدمات شهری به عنوان حامی شهر در مسیر ساماندهی قرار داده است اما در آمار ماهانه این عدد مغایر است زیرا برخی از زنان متکدی ممکن است در همکاری مشترک با مجموعه دیگر در طرح ساماندهی قرار گیرند. بنابراین مغایرت در دادههای آماری زنان متکدی به این موضوع برمیگردد.
یکی از موضوعات مهم اقدامات پس از ساماندهی متکدیان است، در این زمینه چه برنامههایی دارید؟
نقیب: طبق قانون، تکدیگری جرم محسوب میشود و متکدیان حرفهای که به صورت سازمانیافته در چهارراهها فعالیت میکنند، در همین راستا به مراجع قضایی معرفی میشوند. در مقابل، متکدیان واقعی که در شرایط نامناسبی از نظر درآمدی قرار دارند، به سازمانها و نهادهای حمایتی مانند کمیته امداد امام خمینی (ره)، بهزیستی و مراکز خیریه ارجاع داده میشوند تا تحت حمایت این نهادها قرار گیرند.
البته مسیر دیگری که برای رسیدگی به وضعیت متکدیان انجام میشود، مراکز کاریابی نیز برای کمک به بیکاران نیازمند در نظر گرفته است که بتوانند این افراد را تحت پوشش حمایتی خود قرار دهند.
این طرح ساماندهی متکدیان در پایتخت همچنان در حال اجراست؟
نقیب: با توجه به اینکه طرحهای ساماندهی به عنوان یک اولویت در دستور کار سازمان خدمات و مشارکتهای اجتماعی شهرداری تهران قرار دارد، اکنون اجرای ط رح چهارم به عنوان یکی از مراحل این اقدام در دستور کار است.
همچنین برای مرحله پنجم طرح ساماندهی که در ماه آینده اجرا خواهد شد مقدمات آن در حال انجام است به همین منظور پیشبینی میشود تا پایان سال بین ۸ تا ۱۰ طرح ساماندهی برای متکدیان، معتادان متجاهر، افراد بیسرپناه و کودکان کار در این کلانشهر اجرایی شود.
اما باید گفت که با اجرای طرح ساماندهی اقداماتی هم برای این افراد انجام میشود که در مجموع، متکدیان حرفهای به مراجع قضایی و متکدیان نیازمند به نهادهای حمایتی معرفی میشوند.
بیشترین تعداد متکدیان مربوط به چه مناطقی از تهران است؟
نقیب: اصولا متکدیان در همه مناطق استان تهران حضور دارند اما تجمع آنان بیشتر در مکانهای شلوغ، چهارراهها و میادین پر رفت و آمد این کلانشهر است و به این معنا نیست که افراد متکدی در تهران فقط در مکان خاصی اقدام به تکدیگری میکنند.
براساس مشاهدات این افراد در همه میادین و چهارراههای بزرگ این شهر حضور داشته و اقدام به تکدیگری میکنند البته سازمان خدمات و مشارکتهای اجتماعی شهرداری تهران از طریق گشتهای فوریتهای خدمات اجتماعی شهر این افراد را ساماندهی کرده و به مراکز تحت پوشش انتقال میدهد.
فرجام متکدیان در پایتخت؛ از ساماندهی تا معرفی به مراکز کاریابی
با توجه به اینکه بسیاری از متکدیان در بهشت زهرای تهران فعالیت دارند، چه برنامهای برای این گروهها دارید؟
برای سامان بخشیدن به وضعیت متکدیان در بهشت زهران تهران نیز طرح ساماندهی ویژه آسیبهای اجتماعی در این مکان با همکاری معاونت امور اجتماعی و فرهنگی سازمان بهشت زهرا و سازمان اجتماعی آغاز شده است. این طرح از روز ۲۶ آبان ماه شروع شده و به مدت ۱۰ روز ادامه خواهد داشت و هدف این طرح ساماندهی متکدیان، افراد بیسرپناه و کارتنخوابها است.
با توجه به اجرای این برنامه به مدت ۱۰ روز تمام تلاش خود را برای رسیدن به وضعیت مطلوب در بهشت زهرا نیز به کار گرفتهایم تا با راهبری اجتماعی و همکاری دیگر نهادهای متولی این برنامه به صورت مطلوبی اجرایی شود البته تمرکز این طرح بر ساماندهی وضعیت معتادان متجاهر است.