بیماری‌ های پوستی وراثتی می‌توانند شامل طیف گسترده‌ای از شرایط باشند که از والدین به فرزندان منتقل می‌شوند.
به گزارش روابط عمومی بنیاد به نقل از سلامت نیوز، دکتر سینا صفایی دکترای حرفه ای پزشکی درباره بیماری های پوستی وراثتی توضیح می دهد: بیماری‌ های پوستی وراثتی می‌توانند شامل طیف گسترده‌ای از شرایط باشند که از والدین به فرزندان منتقل می‌شوند. در زیر به برخی از این بیماری‌ها اشاره شده است:

ایکتیوز (Ichthyosis): این بیماری باعث خشک شدن و ضخیم شدن پوست به صورت تکه‌های فلس‌مانند می‌شود. انواع مختلفی از ایکتیوز وجود دارد که می‌تواند از والدین به ارث برسد.
درماتومیوزیت ارثی (Hereditary Dermatomyositis): نوعی بیماری التهابی که باعث ضعف عضلانی و تغییرات پوستی می‌شود.
اپیدرمولیز بولوسا (Epidermolysis Bullosa): این بیماری باعث شکنندگی پوست و ایجاد تاول‌های دردناک می‌شود. این شرایط می‌تواند در اثر تماس یا فشار خفیف به پوست ایجاد شود.
نورو فیبروماتوز (Neurofibromatosis): این بیماری باعث رشد تومورهای غیر سرطانی روی پوست و سیستم عصبی می‌شود. انواع مختلفی از نورو فیبروماتوز وجود دارد که از والدین به ارث می‌رسد.
پسوریازیس (Psoriasis): این بیماری یک اختلال خودایمنی است که باعث ایجاد لکه‌های قرمز و خارش‌دار روی پوست می‌شود و می‌تواند وراثتی باشد.
ویتلیگو (Vitiligo): در این بیماری، سلول‌های تولید کننده رنگدانه پوست از بین می‌روند که منجر به ایجاد لکه‌های سفید روی پوست می‌شود. این بیماری نیز می‌تواند جنبه وراثتی داشته باشد.
کیست‌های اپیدرموئید (Epidermoid Cysts): این کیست‌ها که به صورت توده‌های کوچک زیر پوست ظاهر می‌شوند، می‌توانند در برخی خانواده‌ها به طور وراثتی دیده شوند.
سندرم اکتودرمال دیسپلازیا (Ectodermal Dysplasia): گروهی از بیماری‌های ژنتیکی که بر روی پوست، مو، ناخن‌ها، دندان‌ها و غدد عرق تاثیر می‌گذارند.
این بیماری‌ها تنها بخشی از بیماری‌های پوستی وراثتی هستند و بسیاری دیگر نیز وجود دارند. در صورت مشکوک بودن به وجود چنین بیماری‌هایی، مشورت با پزشک متخصص و انجام آزمایشات ژنتیکی توصیه می‌شود.

بیماری‌ های پوستی وراثتی از کدام والد بیشتر منتقل میشود؟

بیماری‌های پوستی وراثتی ممکن است از هر دو والد به فرزندان منتقل شوند و نمی‌توان به طور کلی گفت که از کدام والد بیشتر منتقل می‌شوند. انتقال این بیماری‌ها به نوع الگوی وراثتی بیماری بستگی دارد. الگوهای وراثتی شامل موارد زیر هستند:

وراثت اتوزومال غالب (Autosomal Dominant): در این الگو، تنها یک نسخه از ژن معیوب (از یکی از والدین) برای ایجاد بیماری کافی است. بنابراین، اگر یکی از والدین دارای این ژن معیوب باشد، احتمال انتقال بیماری به فرزند 50 درصد است.
وراثت اتوزومال مغلوب (Autosomal Recessive): در این الگو، هر دو نسخه از ژن (یکی از هر والد) باید معیوب باشند تا بیماری بروز کند. اگر هر دو والد حامل ژن معیوب باشند (بدون داشتن علائم بیماری)، احتمال انتقال بیماری به فرزند 25 درصد است.
وراثت وابسته به جنس (X-linked): این الگو شامل ژن‌های معیوبی است که روی کروموزوم X قرار دارند. بیماری‌های وابسته به کروموزوم X می‌توانند به صورت غالب یا مغلوب منتقل شوند. اگر ژن معیوب روی کروموزوم X از مادر به ارث برسد، پسران بیشتر احتمال دارند که به بیماری مبتلا شوند زیرا تنها یک کروموزوم X دارند.
وراثت میتوکندریال (Mitochondrial Inheritance): این نوع وراثت از مادر به فرزند منتقل می‌شود زیرا میتوکندری‌ها (که حاوی مواد ژنتیکی خاصی هستند) فقط از تخمک مادر به ارث می‌رسند.
بنابراین، بسته به نوع الگوی وراثتی، بیماری‌های پوستی وراثتی می‌توانند از هر دو والد به فرزندان منتقل شوند و نمی‌توان به طور قطعی گفت که از کدام والد بیشتر منتقل می‌شوند. برای تشخیص دقیق و درک بهتر نحوه انتقال بیماری، مشاوره ژنتیکی ضروری است.

بیماری‌ های پوستی وراثتی درمان دارند؟

بیماری‌های پوستی وراثتی معمولاً به دلیل تغییرات ژنتیکی ایجاد می‌شوند و درمان قطعی برای اصلاح این تغییرات وجود ندارد. اما می‌توان علائم و نشانه‌های این بیماری‌ها را مدیریت و کنترل کرد تا کیفیت زندگی افراد بهبود یابد. درمان‌ها و مدیریت این بیماری‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

داروها: کرم‌ها و پمادهای موضعی، آنتی‌بیوتیک‌ها، کورتیکواستروئیدها، و سایر داروها ممکن است برای کاهش التهاب، خارش و عفونت‌های پوستی استفاده شوند.
درمان‌های پوستی: شامل لیزر درمانی، فتوتراپی (نور درمانی)، و دیگر روش‌های تخصصی برای بهبود وضعیت پوست و کاهش علائم.
مراقبت‌های روزانه: استفاده از مرطوب‌کننده‌ها، اجتناب از مواد تحریک‌کننده، و رعایت نکات بهداشتی مناسب می‌تواند به مدیریت علائم کمک کند.
جراحی: در مواردی مثل تومورهای پوستی یا کیست‌ها، ممکن است جراحی نیاز باشد.
مشاوره و حمایت روانی: بیماری‌های پوستی مزمن و وراثتی ممکن است اثرات روانی و اجتماعی داشته باشند، بنابراین مشاوره روانی و حمایت اجتماعی می‌تواند بسیار مفید باشد.
درمان‌های پیشرفته: تحقیقاتی در زمینه درمان‌های ژنتیکی و سلولی در حال انجام است که ممکن است در آینده راه‌های جدیدی برای درمان برخی از بیماری‌های پوستی وراثتی فراهم کنند.
به طور کلی، مدیریت بیماری‌های پوستی وراثتی نیازمند یک رویکرد چندجانبه و تیمی است که شامل متخصصین پوست، پزشکان ژنتیک، و دیگر متخصصین مرتبط می‌شود. درمان‌های موجود معمولاً بر کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی بیمار تمرکز دارند.