دبیر کل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران با هشدار نسبت به کاهش سن مصرف دخانیات در کشور گفت: روند نگران کننده‌تر نیز آن است که گروه هدف مافیای دخانیات، اغلب دختران نوجوان است.
به گزارش روابط عمومی بنیاد به نقل از ایسنا، دکتر محمدرضا مسجدی دبیر کل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران امروز در یک نشست خبری که در آستانه هفته بدون دخانیات برگزار شد، با اشاره به فعالیت حدود ۴۰ ساله این جمعیت، گفت: متاسفانه استعمال دخانیات به عنوان یک رهاورد و محصول استعماری سوداگرانه در دنیا به اشکال مختلف روند رو به گسترش خود را ادامه می‌دهد و بر همین اساس نیز سازمان جهانی بهداشت «محافظت از جوانان و نوجوانان در مقابل ترفندهای صنعت دخانیات» را به عنوان شعار امسال در نظر گرفته است.
کاهش سن استعمال دخانیات در کشور
وی با هشدار نسبت به کاهش سن استعمال دخانیات در کشور افزود: متاسفانه آمارها حاکی از آن است که استعمال دخانیات در کشور به سنین ۹ و ۱۰ سالگی رسیده است و روند نگران کننده‌تر آن است که گروه هدف هم بیشتر دختران نوجوان کشور هستند.
افزایش ۱۳۵ درصدی استعمال دخانیات در دختران ۱۳ تا ۱۵ سال
دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران همچنین گفت: آمارهای رسمی کشور در مطالعات انجام شده در سال‌های ۹۶ و ۱۴۰۰ حاکی از آن است که استعمال دخانیات در دختران سن ۱۳ تا ۱۵ سال حدود ۱۳۵ درصد افزایش داشته است. بنابراین این آمارها برای همه به نوعی هشدار است و بیشتر از همه برای والدین، آموزش و پرورش و مجموعه‌های مرتبط با سلامت هشدار دارد.
وفور صحنه‌های استعمال دخانیات در صدا و سیما
مسجدی ادامه داد: مایه تاسف است که سریال‌هایی که در صدا و سیما پخش می‌شود صحنه‌های استعمال دخانیات در آنها به وفور دیده می‌شود. همچنین سریال‌ها و فیلم‌های شبکه نمایش خانگی و فضای مجازی متاسفانه به وفور صحنه‌های استعمال دخانیات را دارا هستند. متاسفانه محبوب‌ترین هنرمندان مصرف دخانیات دارند؛ این در حالیست که مبارزه با استعمال دخانیات یک مسئولیت اجتماعی برای تمام افراد مطرح در سطح کشور است؛ از جامعه هنری گرفته تا جامعه ورزشی نویسندگان شاعران و غیره. سلبریتی شدن کار یک فرد نیست، محصول مشترک افراد و جامعه است و آنها با افراد معمولی تفاوت دارند و صدایشان بلند است؛ حال چرا در مورد دخانیات نباید صدایشان بلند باشد.
استعمال دخانیات دروازه ورود به اعتیاد
وی با بیان اینکه همه می‌دانیم استعمال دخانیات دروازه ورود به اعتیاد و بزه‌کاری است، افزود: هفته بدون دخانیات بهانه‌ای است برای طرح این مطالب و طلب یاری و همکاری برای پیشگیری و مقابله با استعمال دخانیات؛ چراکه باید نسلی پاک و سالم تربیت کرد.
ترفند مافیای دخانیات برای ایجاد کارخانه سیگار الکترونیک در ایران
مسجدی ادامه داد: در همین راستا نیز پروژه نسل بدون دخانیات را در کشور کلید زده‌ایم؛ موضوعی که استرالیا و نیوزیلند مدت‌هاست آن را شروع کرده‌اند؛ این درحالیست که متاسفانه در ایران برای مجوز کارخانه سیگار الکترونیک و ویپ اقدام می‌شود؛ محصولی که اروپا و آمریکا ممنوعیت‌هایی را در قبال آن اعمال کرده‌اند تا جلوی عرضه و مصرف آن را بگیرند.
وی در همین راستا افزود: مسلم است در چنین شرایطی، مافیای دخانیات از در می‌رود و از پنجره بازمی‌گردد و به دنبال جایگزین است و به سراغ کشورهایی همچون کشور ما می‌آید. به طوری که در مورد سیگارهای الکترونیک ابتدا به صورتی اغواگرایانه و عوام فریبانه وارد عمل شدند و این سیگارها را با ترفند کمک به ترک سیگار معمولی مطرح کردند؛ این درحالیست که نتیجه آن برعکس بود و افرادی هم که سیگاری نبودند به استعمال این سیگارها روی آوردند. حالا هم می‌خواهند افراد را تحت تاثیر قرار دهند که کارخانه سیگار الکترونیک بزنند به این بهانه که جلوی قاچاق را بگیرند.
ترکیب‌های سرطان‌زا و اعتیادآور در تنباکوهای معطر
مسجدی به مصوبه ممنوعیت استفاده از تنباکوهای معطر و معسل و بی‌توجهی به آن اشاره کرد و با اشاره به ترکیبات سرطان زا، اعتیادآور و شادی‌آور در این تنباکوها افزود: وجود این مصوبه و همچنین ممنوعیت سرو دخانیات در اماکن عمومی در حالی است که قلیان‌های معطر و معسل در کافی‌شاپ ها، رستوران‌ها و … عرضه می‌شود و بوی این تنابکوها در اماکنی همچون دربند و … به حدی است که برای افراد غیرسیگاری بسیار اذیت‌کننده است و ویپ، سیگار الکترونیک، قلیان اکسیژن و غیره همه در حالی عرضه می‌شوند که ممنوعیت و محدودیت عرضه دارند.
نامه‌نگاری با معاون اول رییس جمهور درباره کارخانه سیگار الکترونیک
وی با اشاره به عوارض جبران ناپذیر سیگارهای الکترونیک و ویپ افزود: در زمینه جلوگیری و مقابله با ایجاد کارخانه تولید این سیگارها در کشور، علاوه بر وزیر بهداشت، ما درجمعیت مبارزه با استعمال دخانیات به معاون اول رییس جمهور نامه نوشتیم و مستندات عوارض آن را ارایه داده‌ایم. تاکید می‌کنیم که با کارخانه زدن جلوی قاچاق گرفته نمی‌شود؛ مگر با این همه کارخانه‌ای که برای تولید سیگار زده شده، جلوی قاچاق آن گرفته شد؟ با اقداماتی این چنینی تنها سلامت مردم برای سود عده‌ای دیگر قربانی می‌شود.
سکته و نازایی از عوارض استعمال دخانیات
وی همچنین با بیان اینکه مبارزه با دخانیات کاری سخت است چرا که سودآوری بالایی دارد، در عین حال سرطان، سکته‌های قلبی و مغزی، نازایی، سقط جنین را از عوارض استعمال دخانیات خواند و گفت: از برنامه‌های هدفمند کشور آن بود که استعمال دخانیات کاهش یابد؛ این درحالیست که واحدهای تولیدی دخانیات در کشور از ۶ مورد به ۳۸ مورد رسیده است و ۴۰ تا ۵۰ درصد بیشتر شده است.
مسجدی با اشاره به قانون جامع کنترل و مبارزه با استعمال دخانیات افزود: در این زمینه قانون داریم اما اجرای قانون و نظارت بر آن مهم است. کشورهایی مانند استرالیا و نیوزلند در این زمینه قانونمند عمل کردند و حمایت مردمی را نیز داشتند.
استعمال دخانیات در ۱۵ درصد جمعیت کشور
دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات کشور همچنین با بیان اینکه ۱۴ تا ۱۵ درصد افراد در کشور دخانیات مصرف می‌کنند، به اجرای طرح پاد (پیشگیری از استعمال دخانیات) در مدارس ورامین و رباط کریم اشاره کرد و گفت: آموزش‌های پیشگیری و مبارزه با دخانیات را در حالی به مدارس برده‌ایم که دانش آموز با خروج از مدرسه و به محض مواجهه با اولین کیوسک مطبوعاتی با فروش سیگار نخی مواجه می‌شود و هر رستوران و کافی شاپ و پارک و فضای تفریحی هم که می‌رود، عرضه دخانیات دارند. لازم است امکانات ورزشی سالم و رایگان برای دانش آموزان و جوانان و نوجوانان فراهم باشد.
سالانه ۳ میلیارد دلار خرج دخانیات در کشور می‌شود
وی در ادامه صحبت‌هایش با بیان اینکه سالانه ۳ میلیارد دلار خرج دخانیات در کشور می‌شود، ادامه داد: بدون شک نصف این مبلغ سود صنایع دخانی است. این درحالیست که دو برابر این مبلغ هم صرف عوارض ناشی از دخانیات در حوزه سلامت می‌شود.
انتقاد از قراردادهای حمایت از زمین‌های کشت توتون و تنباکو در استان‌های شمالی
مسجدی با انتقاد از پایین بودن مالیات بر دخانیات در ایران حتی نسبت به کشورهای همسایه، گفت: بخشی از همین مالیات پایین هم وصول نمی‌شود و از طرفی هم دولت چندین برابر آن خرج عوارض ناشی از آن می‌کند. این موارد در شرایطی است که به عنوان مثال در استان گلستان که می‌تواند مهم‌ترین منبع کاشت پنبه و محصولات استراتژیک باشد، قرارداد توسعه و حمایت از زمین‌های کشت توتون و تنباکو امضا می‌شود. یا در آستارا که بهترین زمین‌ها برای کشت گندم و جو است، شرکت‌های دخانیاتی زمین‌ها را پیش‌خرید می‌کنند.
لزوم افزایش قیمت دخانیات از طریق افزایش مالیات
وی با تاکید بر اینکه قیمت سیگار باید از طریق مالیات افزایش یابد، ادامه داد: کشور ما عضو معاهده جهانی کنترل دخانیات است و در سال ۱۳۸۵ مصوبه مجلس است که هر سال از طریق افزایش مالیات قیمت فرآورده‌های دخانی به میزان ۱۰ درصد افزایش یابد. در چنین شرایطی اکنون باید ۱۸۰ درصد مالیات بر داشته باشیم. اما می‌بینیم که این چنین نیست و مالیات در ایران هنوز به ۲۰ درصد هم نرسیده است. همچنین طبق معاهده جهانی باید ۷۰ درصد قیمت دخانیات، مالیات باشد. این مورد هم این چنین نیست و مافیای دخانیات به راحتی سیگار را گران می‌کند و همه سود آن به جیب مافیا می‌رود. این درحالیست که ثابت شده هر ۱۰ درصد افزایش قیمت، ۸ درصد مصرف را کاهش می‌دهد.
با عرضه قلیان با هر اسمی مخالفیم
دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات همچنین درباره قلیان اکسیژن گفت: طبق قانون، هر نوع تبلیغ و حمایت تشویقی مستقیم و غیرمستقیم از استعمال دخانیات ممنوع است. هر نوع عرضه دخانیات از قلیان معطر و معسل گرفته تا قلیان اکسیژن، الگوسازی دارند. عده‌ای می‌گویند قلیان نعناع به جای قلیان توتون عرضه می‌کنیم؛ این کار اشتباه و الگوسازی برای مصرف دخانیات است. ما در جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات با هر نوع قلیان و با هر اسمی مخالفیم؛ چراکه مشابه‌سازی ممنوع است؛ این‌ها ترفندهای دخانیاتی است مانند عرضه آدامس وینستون در کیوسک‌ها و غیره.
گاز نیتروژن در قلیان اکسیژن
توهم‌زایی و ایست قلبی از عوارض گاز نیتروژن
وی با اشاره به قلیان اکسیژن افزود: عنوان می‌شود که این طرحی تحقیقاتی است؛ هر طرح تحقیقاتی باید نتایجش مشخص و اعلام شود.
وی در پاسخ به سوالی درباره عوارض قلیان اکسیژن گفت: مواردی که در این قلیان استفاده می‌شود گاز نیتروژن و خنده‌آور است که چیز جدیدی هم نیست. توهم‌زایی، حالت اضطراب، تشویش، تپش قلب و ایست قلبی و … از عوارض آن است و مطالعات زیادی هم در مورد آن در دنیا وجود دارد و به همین دلیل هم به تدریج از صحنه بیهوشی حذف شد. در مجموع عوارض فراوانی دارد. در مورد مشتقات ازت مشکلاتی فراوانی داریم. قاعدتا وزارت بهداشت هم با هر نوع قلیان و با هر اسمی مخالف است.
دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران همچنین در ادامه صحبت‌هایش به همکاری‌هایی با شورای عالی انقلاب فرهنگی اشاره کرد و گفت: موفق شدیم در ستاد فرهنگ و امور اجتماعی شورای عالی انقلاب فرهنگی، میز دخانیات ایجاد کنیم و جلسات متعددی در این زمینه برگزار شده است و پنج بسته در حال تدوین و نهایی شدن است؛ از جمله آنکه اجرای طرح پاد در سطح ملی مورد حمایت آموزش و پرورش قرار گیرد. همچنین توانستیم با شورای عالی سلامت و امنیت غذایی توافق‌نامه داشته باشیم. حمایت و ورود دادستان کل کشور به مساله کنترل و مبارزه با دخانیات نیز از دیگر اقداماتی است که انجام شده است.
