میان سیگار کشیدن و ADHD رابطه وجود دارد. میدانستید؟ این اختلال که به فارسی به آن اختلال کمتوجهی-بیشفعالی گفته میشود، مشکلی است که باعث میشود، فرد مبتلا به آن دقت و تمرکز کافی روی یک موضوع نداشته باشد و در ضمن فعالیت بدنی غیرمعمول و زیاد از حدی داشته باشد. نوجوانان و بزرگسالان مبتلا به این مشکل بیش از دیگران احتمال گرایش پیداکردن به سیگار دارند و بیشتر از دیگران میتوانند به نیکوتین وابسته شوند. در ادامه درباره این موضوع بیشتر برایتان میگوییم.
سیگار کشیدن و ADHD ؛ ارتباط این دو چیست؟
ظاهرا عواملی موجود هستند که نشان از ارتباط میان سیگار کشیدن و ADHD دارند. یکی از عوامل مهمی که احتمالا باعث ایجاد رابطه میان میل به سیگار در مبتلایان به ADHD میشود، موضوع ژنتیک است. ژنتیک هم در سیگاریشدن نقش دارد و هم ابتلا به اختلال کمتوجهی-بیشفعالی.
دانشمندان دریافتهاند که ظاهرا ارتباطی میان مارکرهای ژنتیکی سیگاریشدن و ابتلا به ADHD وجود دارد و مارکرهای ژنتیکی این دو مقوله مشابه است. در واقع، عوامل نوروبیولوژیکی مشترکی وجود دارند که میتوانند موجبات ابتلا به ADHD و سیگاریشدن را فراهم کنند. البته رسیدن به نتیجه قطعی درباره ارتباط میان ژنتیک، سیگار و اختلال ADHD به مطالعات و تحقیقات بسیار بیشتری نیاز دارد. بهطور کلی، تحقیقات معطوف به ژنتیک بسیار پیچیدهاند و نمیتوان تنها با پژوهشهایی اندک نتایجی قطعی و کلی درباره موضوعات مرتبط با آنها صادر کرد.
نیکوتین و خوددرمانی چه ارتباطی دارند؟
نیکوتین نوعی محرک برای سیستم اعصاب مرکزی است که مانند داروهای معروف درمان ADHD نظیر متیلفنیدات و دگزامفتامین در مغز عمل میکند. بنابراین، برای برخی از افراد، نیکوتین داخل سیگار حکم دارویی برای درمان علائم اختلال کمتوجهی-بیشفعالی دارد.
مطالعاتی وجود دارد که نشان میدهند نیکوتین میتواند تمرکز و دقت را بالا ببرد. اثرگذاری مثبت نیکوتین روی بخشهایی از علائم منفی ADHD باعث میشود که افراد درگیر با این اختلال تمایل به استفاده آن داشته باشند. این هم دلیلی است که رابطه میان سیگار کشیدن و ADHD را مشخص میکند.
کاهش خطر سیگاریشدن برای مبتلایان به ADHD ممکن است؟
با توجه به اینکه ارتباطاتی میان سیگار کشیدن و ADHD وجود دارد، میتوان اقداماتی برای پیشگیری از اعتیاد مبتلایان به ADHD به سیگار انجام داد. به نظر میرسد که افراد مبتلا به این اختلال تاحدی از سیگارکشیدن برای ایجاد آرامش حالات اختلالشان بهره میبرند. با این احوالات میتوان راهی برای کاهش خطر سیگاریشدن افراد مبتلا به اختلال ADHD پیدا کرد.
مطالعات و تحقیقات نشان میدهد که با تحتدرمان قرارگرفتن نوجوانان و افرادی که به اختلال کمتوجهی-بیشفعالی دچار هستند و کاهش علائم این اختلال با استفاده از داروهای مرتبط برایشان، این امکان وجود دارد که کمتر به سراغ مصرف سیگار بروند. البته تحقیقات بیشتری برای اثبات این ادعاها نیاز است.
تحقیقی در این حوزه از سوی محققان دانشگاه هاروارد و بیمارستان عمومی ماساچوست انجام شده است. در این پژوهش نوجوانان مبتلا به ADHD و نوجوانان معمولی در کنار هم موردبررسی قرار گرفتند. به تعدادی از افراد درگیر با ADHD داروی ریتالین داده شد و تلاش این بود که علائم اختلالشان تحتکنترل دربیاید. گروهی از آنها هم دارو مصرف نمیکردند. نتایج نشان میداد که نوجوانان غیرسیگاری و گروهی از مبتلایان به اختلال که دارو مصرف میکردند، نتایج مشابهی در گرایش به مصرف سیگار داشتند. ضمن اینکه افراد درگیر با ADHD که دارو مصرف کرده بودند، نسبت به مبتلایان ADHD که دارو مصرف نکرده بودند، گرایش کمتری به سیگار نشان داده بودند.
البته نمیتوان به نتیجه تحقیقات و پژوهشهایی محدود درباره سیگار کشیدن و ADHD دل خوش کرد. اگر نتایج پژوهشهای گسترده، چنین نظریهای را در عمل به اثبات برساند، ماجرا فرق خواهد کرد.
سخن آخر درباره سیگار کشیدن و ADHD
در آینده با ارائه نتایج گسترده تحقیقات علمی درباره اینکه چه ارتباط دقیقی میان سیگار کشیدن و ADHD وجود دارد، در سطح کلان و گسترده امکان تولید استراتژیهایی برای کاهش سیگارکشیدن در بیماران این اختلال میسر خواهد شد. تحقیقات علمی میتوانند روی روند پیشگیری و جلوگیری از سیگاریشدن جوانان اثر مطلوبی بگذارند. البته در بررسی هیچ موضوعی نمیتوان به چند پژوهش و مقاله اندک دل خوش کرد. برای اینکه نظریهها و فرضیهها به حالتی قابلاستفاده برای عموم بدل شوند، نیاز به آزمایشهای اثباتشده فراوان وجود دارد. به امید آن روز؛ روزی که نتیجه تحقیقات دانشمندان درباره کشف ارتباط قطعی میان سیگار کشیدن و ADHD هم در سطح کلان مورد استفاده قرار بگیرد. شما در این زمینه تجربهای دارید؟ آیا ارتباطی میان اختلال کمتوجهی-بیشفعالی و گرایش به سیگار احساس کردهاید؟
منبع های اکسپرت