این روزها، در جمع جوانان در کوچه و پس کوچه های شهر، پای ثابت، سیگار و گل شده است! از سوی دیگر طبق آخرین آمار رسمی، مصرف دخانیات در میان جوانان به ویژه دختران در ۵ سال گذشته ۱۳۳ درصد افزایش یافته است و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۵ رتبه ایران در مصرف مصرف سیگار تک رقمی شود و این عدد وحشتناکی است.

به گزارش روابط عمومی بنیاد به نقل از رکنا، روز گذشته، امید عبدالهی، معاون اجتماعی ستاد فرهنگی و اجتماعی شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان آمار مصرف سالانه سیگار در میان ایرانی‌ها، گفت: برخی آمارها نشان می‌دهد که مصرف سالانه سیگار در ایران 80 میلیارد نخ است، در عین حال سهم هر فرد سیگاری در سال حدود ۶هزار نخ سیگار است.مصرف دخانیات در میان جوانان به ویژه دختران در ۵ سال گذشته ۱۳۳ درصد افزایش یافته است و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۵ رتبه ایران در مصرف مصرف سیگار تک رقمی شود و این عدد وحشتناکی است.

وی یکی از موانع پیش روی کشور را هم افزایی نداشتن در اجرای سیاست‌ها دانست و گفت: گاهی می‌بینیم سیاست‌هایی که تدوین می‌شوند هم افزایی ندارند و برخی اوقات این سیاست‌ها، در برخی جنبه‌ها با سیاست‌های دیگر کشور در تباین قرار می‌گیرند و اثربخشی مورد انتظار از سیاست‌ها محقق نمی‌شود. چرا که ما جایی برای رفع این موانع نداریم.

پای ثابت جمع جوانان، گل و سیگار شده است

مشاهده نوجوانان و جوانان معتاد به گل و شیشه در تهران دیگر مشاهده یک تصویر نایاب نیست. مثلا، ماه ها است که هر بعدظهر ، بوی گل در فضای کوچه ِ محل کار ما می پیچد. آنقدر بوی تندی دارد که تصور نمی کنی ، چند نفر در فاصله چهار طبقه فاصله از زمین تا محل نشستن تو در محل کار در حال مصرف مواد مخدر هستند. گفتن از چند جوانی است که هر روز ، به محل قرار، مواد کشیدن خود می آیند و مصرف می کنند و دقایقی گپ می زنند و می روند…

گردهمایی روزانه که تعداد آنها از چهارنفر کمتر نمی شود اما زیادتر شده اند. بین 16 تا 22 سال سن دارند. در یکی از روزهای بهاری 1402 نگران از وضعیت مصرف مواد مخدر آنها به سمتشان رفتیم. قصدمان این بود که با ترفندی از ادامه این تصمیم منصرفشان کنیم اما وقتی به گفت و گو با آنها نشستیم ، بعد فاجعه بزرگ تر شد.

یکی از آنها در پاسخ به اینکه چرا به جای اینکه مواد مخدر مصرف کنند به سراغ داشتن شغل یا ورزش نمی روند، می گوید: “کار هم می کنیم. ورزش هم می کنیم. درس هم می خوانیم مگر از زندگی چه می خواهیم؟”

حال تو که متخصص برخورد با جوانان گرفتار شده با مواد مخدر نیستی، دیگر نمی دانی چگونه و با چه روشی باید آنها را از وضعیتی که خودشان را گرفتار کرده اند دور کنی.

یکی دیگر می گوید: «ما قمار می کنیم ؛ سر بیلیارد ، فیفا و…. در بنگاه معامله املاک هم کار می‌کنیم.» آن یکی میان حرفش می پرد و می گوید: “من ماهی 9 میلیون از کار در بنگاه معامله املاک و 12 میلیون از قمار درآمد دارم. خیلی هم کم پیش می آید ببازم. هم بدن سازی می کنم و هم دانشگاه می روم؛ ولی می دانم درس خواندن فایده ای ندارد.درس بخوانم که کارمند یک شرکت شوم و حقوق کارگری بگیرم؟”

پسری که از همه ساکت تر بود در پاسخ به اینکه آیا استعمال مخدر گل را از دوستانش یاد گرفته است یا خیر می گوید: “من از 15 سالگی سیگار کشیدن را شروع کردم. یک سال بعد هم استعمال گل را شروع کردم. فکر می کنم بقیه دوستانم هم به فاصله یک سال بعد از سیگاری شدن، شروع به گل کشیدن کردند. اصلا همه چیز از سیگار کشیدن شروع شد.”

وقتی ناامید از گفت و گوی موثر برای دور کردنشان از مواد مخدر به تحریریه بازگشتیم و ماجرا را برای دیگران تعریف کردیم ، آنچه همکاران گفتند، ماجرا را تلخ تر کرد. یکی از اعتیاد پسرها و دخترهای فامیل شان به مواد مخدر گل ، دیگری از تصاویر مشابهی که هرشب در کوچه محل زندگی شان از جوانان محل در حال مصرف مخدر می بیند، گفت، آن یکی راز خانوادگی اش را فاش کرد و از اعتیاد برادرش و نامزدش گفت و … اعتیاد به مخدر گل طبقه اجتماعی هم، مختص نمی شود. میزان سواد هم ندارد. به وضعیت مالی هم بر نمی گردد. از پولدار و بی سواد و دانشجو و دکتر و مهندس و طبقه متوسط و پولدار و کم توان مالی همه درگیر شده اند و آمار گرفتارها، از زنگ خطر به آژیر قرمز رسیده است.

سوال اینجاست، با چنین جوانانی که هم به مشاغل کاذب روی می آورند و هم به مواد مخدر اعتیاد دارند، از طرفی هم درس می خوانند و هم درآمدی دارند؛ چگونه باید مواجه شد؟

خانواده ها، مدارس، دانشگاه ها، جامعه، دولت، مجلس و… چگونه و از چه راهی می توانند باب گفت و گو را با این جوانان باز کنند؟ جوانانی که می دانند اقتصاد بسیار مهم است؛ ولی از راه های کاذب به وضعیت اقتصادی خود سامان می بخشند و جوانانی که تفریح های در سطح جهانی ندارند و به استفاده از دخانیات و مواد مخدر روی می آورند.

بهزیستی، آموزش و پرورش و پلیس عملکرد پیشگیرانه موثری ندارند

حسین حاتمی، دبیر اول کمیسیون اجتماعی مجلس در این خصوص گفت: به نظر من شیوه های نوپدید اعتیاد ، برای جوانان خیلی تبیین نشده است. اولین کاری که می توان انجام داد آگاه سازی جوانان نسبت به مضرات این مواد مخدری است که صنعتی هستند و در دراز مدت عوارض سوئی برای مصرف کنندگان خواهد داشت.

وی تاکید کرد: هم در بحث پیشگیری و هم آگاه سازی، باید با جوانان در مدارس و دانشگاه ها تفاهم کرد. در عین حال که از شیوع این مواد در جامعه تحت عناوین مختلف از جمله قرص های شادی آور، جلوگیری شود. آثار این نوع مواد، مثل مخدرهای دیگر از جمله شیشه آشکار نیست که جوانان اثر سوء آن را در زندگی مشاهده کنند. پیشگیری و آگاه سازی به شیوه های نوین با استفاده از بستر فضای مجازی که جوانان بیشتر به آن دسترسی دارند می توان کارهای مثبتی را انجام داد.

این نماینده مجلس در پاسخ به اینکه در فضای مجازی که فیلتر شده است چطور جوانان حضور پیدا کنند و از این دست تبلیغات آگاه ساز بهره ببرند، گفت: به هر حال سطحی از دسترسی به پلتفرم های خارجی و داخلی وجود دارد و به هر نحوی مردم از فضای مجازی دور نیستند.

او تاکید کرد: الان، پلتفرم های داخلی موقعیت خوبی پیدا کرده اند و می توان از ظرفیت هایش استفاده کرد.

وی در پاسخ به اینکه عملکرد بهزیستی ، وزارت آموزش و پرورش و پلیس مبارزه با مواد مخدر را در این مسیر آگاه سازی چگونه ارزیابی می کند، گفت: آنها عملکرد فعالانه و پیشگیرانه ای که باید داشته باشند ندارند و باید بیشتر تقویت شوند.

این نماینده مجلس در پایان در پاسخ به اینکه با چه شیوه ای باید با این جوانان ارتباط برقرار کرد تا فرایند آگاه سازی نتیجه بخش تر باشد، گفت: وقتی می گویم بستر فضای مجازی باشد، به این دلیل است که مخاطبانش نوجوانان و جوانان هستند و زبان باید هنرمندانه و جذاب باشد به طوریکه شأن مخاطب نیز در آن رعایت شود.