آغوش گرم خانواده و جامعه مهمترین نیاز معتادانی است که از دام این بلای خانمان‌سوز رها شده و به دامان جامعه بازگشته اند؛ آنان شاید با اولین روش گشاده و آغوش باز بتوانند نیرو و قوت پیش از اعتیاد خود را بازیابند و به جای نیروی معتاد و سرگردان، به فردی مولد در جامعه تبدیل شوند.

به گزارش روابط عمومی بنیاد به نقل از ایرنا، وقتی فرد بهبود یافته از سوی خانواده و جامعه انگ معتاد را می خورد دیگر از دست یابی به شغل مورد نیاز خود باز می ماند و به هر جا که مراجعه می کند نا امید باز می گردد و این وضعیت او را بیش از بیش به سمت مصرف مواد مخدر و بازگشت به جمع دوستان معتاد تشویق می کند چون جامعه و خانواده از او روی گردان شده است.

با دور ماندن پدر از کانون خانواده بارسنگین اداره خانواده را فرزندان و مادر بردوش می کشند وچه بسا کودکان با داشتن سن کم و مادر با وجود نداشتن قدرت جسمانی دست به هرکاری می زنند تا چرخ خانواده بچرخد و گاهی از فرط خستگی و سنگینی کار دست به هر خلافی می زنند تا شاید به راحتی نفس بکشند.

کودکان کار، زنان خیابانی و ناهنجارهای بی شمار معلول معضل اعتیاد و مهمتر از آن رانده شدن و روی گردانی جامعه از افراد بهبود یافته است وقتی جامعه خود را در مقابل کودکان و زنان بی سرپرست و خیابانی مسوول بداند بدون تردید با فراهم ساختن فضای بهتر دست فرد بهبود یافته را گرفته و اجازه تکرار مسیر طی کرده را به او نمی دهد.

همه ما مسوولیم از خانواده گرفته تا نهادهای دولتی و غیر دولتی که راه ناهموار را برای بازگشت مجدد معتاد بهبود یافته هموار کرده و بستر اشتغال را برای آنان فراهم کنیم تا به جای گسترش زندان ها و زندانیان و کمپ ها، مراکز تولیدی و تفریحی توسعه یافته و نیروی مولد جامعه افزایش یابد.

تغییر نگاه جامعه و پذیرش فرد بهبود یافته و صیانت از او چرخه اعتیاد را متوقف کرده و حیات دوباره ای به فرد بهبود یافته و خانواده اش می بخشد اما نگاههای مجرمانه او را به انزوا کشانده و از بازگشت به کانون خانواده باز می دارد.

نباید نگاه مجرمانه به معتاد داشت

فعال رسانه ای و پزشک عمومی ارومیه ای در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: در حال حاضر این واقعیت پذیرفته شده که اعتیاد بیماری و یا اختلال روانی در بخشی از افراد جامعه است که نیازمند تشخیص، درمان و مراقبت های بهداشتی و سلامتی است.

هوشنگ عطاپور افزود: اگر نگاه ما و سیاستگذاران حوزه های مختلف اجتماعی، به مقوله اعتیاد و فرد معتاد به عنوان بیماری و اختلال روانی باشد، قطعا مدیریت اعتیاد و تبعات و عوارض مربوط به آنها هم از اصول به مدیریت بیماری ها و اختلالات روانی تبعیت خواهد کرد؛ به همین دلیل در فرایند مدیریت اعتیاد، نیز باید نگاه از جرم انگاری و برخورد پلیسی و قضایی با “فرد معتاد” و “آسیب اجتماعی اعتیاد ” به مدیریت یک اختلال تهدید کننده سلامتی که بهداشت و سلامتی فردی و جمعی را تهدید می کند، تغییر یابد.

وی ادامه داد: در جریان اصلاح نگرش ها و رویکردها مثل مدیریت همه بیماری ها، پیشگیری و تشخیص به موقع اعتیاد فرد را از عمیق تر شدن گرفتاری ها و آسیب های ناشی از مصرف مواد مخدر نجات می دهد زیرا وقتی فردی به چنگال بی رحم بیماری اعتیاد گرفتار شود، درمان و ترک این رفتار تا حدود زیادی سخت و گاهی صعب و بسیار طولانی است.

عطاپور بیان کرد: نتایج اغلب مطالعات نیز نشان از شکست جدی در درمان های رایج ترک اعتیاد دارد اما بحث ترک اعتیاد و حفظ و صیانت فرد معتاد از وسوسه بازگشت دوباره به مصرف مواد مخدر، نیازمند یک کارگروهی و مستمر است تا معتاد از حمایت های درمانی، روانی، و مالی برخوردار شود.

این فعال رسانه ای اظهارکرد: مهمترین نکته آن است که نباید نگاه مجرمانه به معتاد داشت بلکه باید همچون یک بیمار با او رفتار کرد؛ این نگاه باید از خانواده فرد معتاد شروع و به محیط اجتماعی و قضایی هم کشیده شده و چتر حمایت های اجتماعی برای نگهداشت و مدیریت بیماری اعتیاد در مراحل قابل مدیریت و مراقبت از سوی خانواده، درمانگران، و سیستم های حمایت اجتماعی گشوده شود.

وی اضافه کرد: فرد معتاد نباید از سوی خانواده طرد شده و یا با او رفتار تنبیهی و توبیخی شود؛ همه اعضای خانواده در درمان اعتیاد باید نقش فعالی را بر عهده بگیرند و به او کمک کنند تا بتواند به بازسازی روحیه و ساختار روانی آسیب دیده خود بپردازد.

عطاپور گفت: درمانگران و مشاوران اعتیاد در آموزش فرد معتاد و خانواده او نقش بسیار مهمی دارند یعنی با این اقدام یک تیمی تشکیل می شود که به تامین نیازهای درمانی و حمایت های مادی فرد معتاد کمک می کنند و همین حمایت ها، اراده او را برای پیگیری درمان اعتیاد تا حدود زیادی تقویت می کند و جامعه هم باید رفتاری مشابه سایر بیماران با فرد معتاد داشته باشد.

این پزشک عمومی افزود: انگ و برچسب زنی، طرد و نگاههای مجرمانه به معتاد، فرد را بیشتر به دامان اعتیاد و افزایش مصرف مواد مخدر تشویق می کند اما رفتارهای حمایتی و محبت آمیز، معتاد را از انزوا و گوشه نشینی و تنهایی به سوی مشارکت در فعالیت های اجتماعی سوق می دهد و بار خلا روانی و کمبودهای ناشی از این خلا کمتر شده و فرد نیاز کمتری به مصرف مواد مخدر و کاهش دُز آن پیدا می کند.

عزم همگانی، لازمه جلوگیری از بازگشت معتاد بهبود یافته به جامعه

معاون سلامت اصلاح و تربیت زندانهای آذربایجان غربی نیز براین اعتقاد است: هماهنگی ارگانهای مختلف برای مواظبت از معتاد بهبود یافته مانع بازگشت دوباره او به دام اعتیاد و تکرار چرخه اعتیاد می شود.

جمشید مرادخانی افزود: معتاد یک قربانی است اما با اعتیاد خود چندین خانواده را قربانی کرده و گرفتار مشکلات متعدد می کند.

وی اظهار کرد: اراده جمعی می طلبد تا افراد بهبودیافته دوباره به سمت این معضل نروند.

معاون سلامت اصلاح و تربیت زندانهای آذربایجان غربی ادامه داد: برای مقابله با این معضل، خانواده، آموزش و پرورش و به عبارتی آحاد جامعه وظیفه دارند.

وی ادامه داد: واقعیت این است که باید قبول کنیم مواد مخدر صنعتی جای مواد مخدر سنتی را گرفته و برهمین اساس طیف گسترده ای از خانواده ها به سختی می توانند مواد مخدر را تشخیص دهند و به عبارتی شناسایی معتاد سخت شده است.

مرادخانی ادامه داد: اعتیاد عکس پازل مانندی است که در آن انجمن ها و کل افراد جامعه تاثیر گذارهستند.

برچسب های منفی احتمال برگشت افراد بهبود یافته به اعتیاد را افزایش می دهد

رییس سازمان بهزیستی آذربایجان غربی هم در خصوص تبعات روی گردانی جامعه از بهبود یافتگان اعتیاد گفت: بر چسب های منفی جامعه به بهبود یافتگان احتمال برگشت پذیری این افراد به طرف مصرف مواد مخدر را افزایش و فرصت بازگشت این افراد به کانون خانواده و فرصت اشتغال و تبدیل این بهبودیافتگان را به عنوان افراد مولد جامعه با چالش جدی مواجه می سازد.

پروین محمدپوری افزود: چه بسا بسیاری از این افراد در صورت طرد از خانواده و جامعه به‌منظور تامین نیازهای اولیه زندگی و امکان ادامه زندگی در جامعه دست به جرایم دیگری از جمله سرقت زده و باعث افزایش مشکلات و بحران‌های اجتماعی شوند.

وی ادامه داد: البته بسیاری از معتادان به دلیل عودهای مکرر و ندادن اطمینان خاطر به خانواده و جامعه مبنی بر تعهد نسیت به پاکی و عدم مصرف دوباره مواد و لغزش های پیاپی و رفتارها ی نابهنجار به این بی اعتمادی ها و آغوش سرد جامعه در پذیرش آنها دامن زده اند بنابراین جامعه و خانواده باید زیر نظر متخصصان امر با بیماری اعتیاد و راههای کمک به این افراد به منظور افزایش مانایی آنها بعد از درمان آشنا و فر صت دوباره ای به بهبودیافتگان بدهند.

وی اظهار کرد: می توان با کارآفرینی و اشتغال و شرکت در جلسات باز انجمن های معتادان گمنام در آماده سازی مسیر بهبودی و پیشگیری از عود به هر نحو ممکن به این افراد کمک‌ کرد.

مدیرکل بهزیستی آذربایجان غربی اضافه کرد: بازگشت دوباره معتاد بهبود یافته به نقطه اول، باعث هدر رفتن منابع مادی، معنوی و اجتماعی که در طی مسیر بهبودی به عمل آمده شده و باعث افزایش معضلات اجتماعی از جمله طلاق، بیکاری و شیوع اعتیاد می شود.

محمدپوری افزود: عدم اعتماد و پذیرش اجتماعی، باعث کاهش انگیزه حفظ پاکی و تدوام پاکی شده و در نهایت به دلیل عدم یافتن شغل مناسب، همه زحمات و مشکلاتی که فرد مصرف کننده، خانواده فرد معتاد و مراکز درمانی متحمل شده به هدر رفته و در نهایت باعث افزایش معضلات اجتماعی اقتصادی بهداشتی در جامعه می شود.

صیانت اجتماعی عامل اصلی در جلوگیری از اعتیاد دوباره معتاد بهبودیافته

مدیرکل دفتر فرهنگی و اجتماعی استانداری آذربایجان‌غربی گفت: صیانت اجتماعی در کنار پذیرش خانواده‌ها، عامل اصلی در جلوگیری از بازگشت معتاد بهبودیافته شده و چرخه اعتیاد را متوقف می‌کند.

افشار کبیری افزود: نباید به معتاد بهبود یافته انگ معتاد زد بلکه باید به او اعتماد مجدد شود چنان که برخی افراد با وجود اینکه می دانند فردی که برای کار به آنها مراجعه کرده، قبلا معتاد بوده، از او سوء پیشینه نمی خواهند و با احترام و اعتماد برخورد کرده و قوت قلب می دهند و این برخورد نتیجه مثبت به دنبال می آورد.

وی اظهار کرد: همین با احترام برخورد کردن در واقع همان صیانت و حمایت اجتماعی است که مانع بازگشت دوباره فرد بهبود یافته به دام اعتیاد می شود.

مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری آذربایجان غربی اضافه کرد: در برخی موارد، فرد بهبود یافته در جامعه پذیرش نشده و پیوندی مجدد با جامعه برقرار نمی کند، دوباره به دوستان معتاد پناه می برد و طعمه مناسبی برای پخش کنندگان مواد مخدر می شود.

کبیری ادامه داد: همراهی خانواده و اعتماد مردم و پذیرش این افراد توسط جامعه یکی از مولفه های اساسی در راستای ساماندهی معتادان متجاهر و بازگشت مجدد آنها به بدنه جامعه و دل خانواده بوده و بدون همراهی خانواده، مشارکت مردم و اعتماد مردم، این چرخه باطل است.

وی با بیان اینکه این افراد در قالب طرح هایی جمع آوری و غربال شده و بعد از غربال، مراحل درمانشان در کمپ های ماده ۱۶ و ۱۵ شروع می شود، گفت: جمع آوری این افراد بدون مشارکت خانواده و جامعه ممکن نیست و در جاهایی که مردم و خانواده همراه هستند، موفق تر هستیم.

وی افزود: حتی خانواده ها در پیشگیری نیز می توانند نقش موثری ایفا کنند و اگر حواس خانواده جمع باشد و مشارکت و همکاری داشته باشند، بدون تردید جلو پخش مواد مخدر، توزیع مواد مخدر و مصرف آن نیز گرفته می شود.

مدیرکل فرهنگی و اجتماعی استانداری آذربایجان غربی اضافه کرد: این افراد را در کمپ ها، ۶ ماه نگهداری کرده و پاک سازی می کنیم و پس از این مرحله بحث مددکاری است که دراین بخش معتاد و دیگر کنش گران کلیدی یعنی اعضای خانواده قرار دارند و همراهی آنها کمک بزرگی در بازگشت فرد به جامعه می کند.

کبیری تاکید کرد: باید آگاهی لازم به خانواده ها و جامعه دراین خصوص داده شود علاوه براین اطلاع رسانی لازم از طریق رسانه ها صورت گیرد تا زمینه بازگشت مجدد فرد بهبود یافته به چرخه اعتیاد فراهم نشود.

وی افزود: با آگاه شدن جامعه ما نیز در بحث مددکاری می توانیم این افراد را توانمند کرده و تاب آوری اجتماعی و اقتصادی، گروهی و فردی آنها را افزایش دهیم.

بهبود یافتگان اعتیاد مورد حمایت قرار گیرند

معاون سیاسی اجتماعی استانداری آذربایجان غربی نیز در جلسه شورای اجتماعی گفت: باید زمینه ای در جامعه فراهم شود تا بهبود یافتگان اعتیاد پس از ورود به جامعه، مورد حمایت قرار گرفته و از اعتیاد دوباره آنان جلوگیری شود.

رضا ابراهیمی اظهارکرد: در بحث اعتیاد، کمپ ها زمانی پاسخگو خواهند بود که ما برای زمان پس از کمپ نیز برنامه داشته باشیم.

وی ادامه داد: تجربه نشان داده برخی از افرادی که مدتی در کمپ بودند، پس از بازگشت به جامعه به دلیل بی توجهی به آنان دوباره به همان نقطه اول بازگشته اند.

معاون سیاسی و اجتماعی استاندار آذربایجان غربی ادامه افزود: یکی از برنامه هایی که مورد توجه است و روی آن کار می شود، موضوع صیانت از فرد بهبود یافته بعد از ترک و بازگشت از کمپ است.

آغوش گرم نیاز آنانی که دیگر حتی معتاد هم نیستند

اعتیاد از معضلات بزرگی است که در دنیای امروز خانواده های زیادی را هدف تهدیدات خود قرار داده و ضربات جبران ناپذیری به جامعه زده است؛ گرایش طیف های مختلف در گروه های سنی گوناگون این هشدار را می دهد که برای مبارزه با این معضل که چه بسا از سوی برخی دشمنان داخلی و خارجی نیز هدایت می شود، جامعه و خانواده همراه و همگام شوند و از سوی دیگر با نگاهی نو به بهبود یافتگان، زمینه اشتغال و زندگی دوباره را برای آنها فراهم کرده و اجازه ندهند برتعداد خانواده های بی سرپرست و ناهنجاری های اجتماعی افزوده شود.