مهارت کنترل خشم

در جامعه ما احتمالا خشم یکی از هیجان هایی است که افراد در کنترل آن کمتر موفقند. خشم یک هیجان انسانی کاملا بهنجار و معمولا مفید است اما وقتی که از کنترل خارج می شود تخریب کننده می گردد. همه ما در طول زندگی با موقعیت های خشم برانگیز روبرو شده ایم.

علت اینکه افراد در مورد خشم خود دچار تعارض و تضاد هستند نیز همین نکته است از یک  طرف خشم یک پاسخ طبیعی محسوب می شود از طرف دیگر می تواند روابط بین فردی را مختل کند و ما را از رسیدن به اهداف خود باز دارد.

خشم چه زیان هایی در پی دارد ؟

مضرات جسمی خشم شامل استرس روان شناختی، پرتنشی و ناراحتی هایی بدنی همراه با خشم است. برای مقابله با خشم از سبک سرکوب گرانه استفاده نکنید و آنقدر هم احساسات خود را انکار نکنید که نتوانید کاری در مورد آن انجام دهید.

برخی کارشناسان براین باورند که خشم سرکوب شده علت زیربنایی اضطراب و افسردگی است. خشم سرکوب شده مشکلات جسمانی متعددی نظیر فشار خون بالا، مشکلات قلبی، سردرد، اختلالات پوستی و مشکلات گوارشی ایجاد می کنند.

تأثیرات فیزیولوژیکی خشم برروی بدن چیست؟

ترشح هورمون آدرنالین ، تسریع تنفس ، افزایش ضربان قلب و فشار خون ، انتقال جریان خون از پوست کبد معده و روده ها به سمت قلب سیستم عصبی مرکزی و عضلات ، متوقف شدن سیستم گوارش ، آزاد شدن ذخایرگلوکز از کبد ، ترشح کورتیزول و سرکوب سیستم ایمنی بدن ، افزایش هورمون تستوسترون در مردان ، تسریع و تشدید حرکات و گفتار ، سفت شدن عضلات ، سرخ شده چهره ، گشاد شدن چشم ها ، افزایش قوای جسمانی

آثار زیانبار خشم در دراز مدت چیست؟

سر درد ها ، نارسایی سیستم عصبی ، ناراحتی های گوارشی ، مشکلات قلبی و عروقی ، تشدید علایم بیماری موجود در بدن ، آرتروز ، سکته های قلبی ، اختلالات پوستی ، فشارخون بالا ، اعتیاد و…

پنج روش ویژه برای کنترل خشم 

الف –  آرامش آموزی : تنفس عمیق و تصویرسازی ذهنی آرامش می تواند احساس خشم شما را فروکش می کند . تنفس عمیق از دیافراگم ، بطور مکرر کلمه ای که بار آرامش دارد مثل سخت نگیر یا آرام باش تکرار کنید . انجام حرکات آرام یوگا همانند ورزش نرم و آرام تنش عضلات شما را کم می کند و شما را آرام تر می کند.

ب – بازسازی شناختی : وقتی شما عصبی می شوید افکارتان بسیار اغراق شده و کاملا نمایشی می شود . تلاش کنید تا افکار منطقی تری را جایگرین این گونه فکرها بکنید . برای مثال بجای اینکه به خودتان بگویید چقدر وحشتناک یا بدبخت شدم  به خودتان بگویید این مسئله من را ناراحت کرد اما دنیا که آخر نشده است و عصبانی شدن هم مشکلی را حل نمی کند.

ج – تخلیه انرژی: وقتی خشم بر شما مستولی می شود تخلیه انرژی از طریق پرداختن به فعالیت های جسمی یا خلاق مفید و اثربخش است.

د – حل مسئله: استفاده از یک شیوه منظم و هدفمند برای رسیدن به یک هدف خاص که عمدتا حل یک مشکل است.

مراحل حل مسئله : 1-  از تعریف مشکل 2- شناسایی عوامل بوجودآورنده مشکل 3-  راه حل ها را شناسایی کنید 4- بهترین راه حل را انتخاب کنید 5 – در صورتیکه اگر مفید نبود در صورت راه حل دیگری انتخاب شود.

ه – تغییر محیط: شاید در بعضی موقعیت ها هیچ چیز به اندازه فاصله گرفتن از محیط تحریک کننده و برانگیزنده خشم و انتخاب یک محیط آرام و بدون تنش برای کنترل خشم مفید نباشد. البته رها کردن موقعیت می تواند کاملا موقتی است.

تفاوت پرخاشگری و جرآت ورزی

دو واکنش کاملآ متفاوت به خشم است. در جامعه ما معمولا به دلیل عدم تمایز آن ها اشتباه درنظر گرفته شده و بکار می برند.

پرخاشگری چیست ؟

دفاع کردن از حقوق خود به شیوه ای خصمانه می باشد. نقطه هدف پرخاشگری گرفتن امتیاز از دیگران است.

این افراد سعی می کنند نیاز ها و خواسته های خود را از طریق تسلط، توهین و تحقیر دیگران برآورده کنند. پرخاشگری نشان دهنده آن است که فقط به فکر خود هستید. علت دیگر انتخاب این رفتار آن است که ما فیلم ها و برنامه های تلویزیونی زیادی می بینیم که قهرمانان این فیلم ها از طریق اعمال پرخاشگرانه به بهترین چیز ها دست می یابند.

جرات ورزی چیست؟

دفاع از حقوق خود و بیان فکر و احساسات خود به شیوه مستقیم صادقانه و مناسب است. افراد جرات ورز برای خود و دیگران ارزش قائل هستند. آن ها اجازه نمی دهند دیگران از آن ها سوء استفاده کنند و از طرف دیگر به خواسته ها و نیازهای دیگران احترام می گذارند.

جرات ورزی چندین مزیت دارد. به انسان احساس خود کار آمدی و کنترل درونی می بخشد و اعتماد به نفس و عزت نفس مارا تقویت می کند. از آنجا که جرات ورزی مستلزم تدابیر و مذاکره است لازم است انعطاف پذیر باشید.